గాయత్రీ మంత్రము గాయత్రి ఓం భూర్భువస్వః తత్స వితుర్వరేణ్యం భర్గో దేవస్య ధీమహి ధియోయోనఃప్రచోదయాత్ న గాయత్ర్యాః పరంమంత్రం నమాతుః పరదైవతమ్‌ అనునది సుప్రసిద్ధమైన వృద్ధవచనము - అనగా తల్లిని మించిన దైవము లేదు. గాయత్రిని మించిన మంత్రము లేదు అని భావము. గాయత్రి మంత్రము మొదటగా ఋగ్వేదములో చెప్పబడింది. గాయత్రి అనే పదము గయ మరియు త్రాయతి అను పదములతో కూడుకుని ఉన్నది. గయాన్‌ త్రాయతే ఇతి గాయత్రీ అని ఆదిశంకరులవారు తనభాష్యములో వివరించారు. గయలు అనగా ప్రాణములు అని అర్థము. త్రాయతే అనగా రక్షించడం. కనుక ప్రాణములను రక్షించే మంత్రం గాయత్రీ మంత్రం. వాల్మీకి మహర్షి ప్రతి వేయి శ్లోకాలకు మొదట ఒక్కొక్క గాయత్రి మంత్రాక్షరమునుచేర్చి 24 అక్షరములతో 24,000 శ్లోకాలతో శ్రీ మద్రామాయణమును రచించినారు. దేవతలు - గాయత్రీ మంత్రాలు మంత్రము అగ్ని గాయత్రి - ఓమ్ మహా జ్వాలాయ విద్మహే అగ్నిదేవాయ ధీమహి, తన్నో అగ్నిః ప్రచోదయాత్. ఇంద్ర గాయత్రి - ఓమ్ సహస్ర నేత్రాయ విద్మహే వజ్రహస్తాయ ధీమహి, తన్నోఇంద్రః ప్రచోదయాత్. కామ గాయత్రి - ఓమ్ కామదేవాయ విద్మహే పుష్పబాణాయ ధీమహి, తన్నోऽనంగః ప్రచోదయాత్. కృష్ణ గాయత్రి - ఓమ్ దేవకీ నందనాయ విద్మహే వాసుదేవాయ ధీమహి, తన్నోకృష్ణః ప్రచోదయాత్. గణేశ గాయత్రి - ఓమ్ ఏకదంష్ట్రాయ విద్మహే వక్రతుండాయ ధీమహి, తన్నోదంతిః ప్రచోదయాత్. గురు గాయత్రి - ఓమ్ సురాచార్యాయ విద్మహే వాచస్పత్యాయ ధీమహి, తన్నోగురుః ప్రచోదయాత్. చంద్ర గాయత్రి - ఓం క్షీర పుత్రాయ విద్మహే అమృతతత్త్వాయ ధీమహి, తన్నోశ్చంద్రః ప్రచోదయాత్. తులసీ గాయత్రి - ఓం శ్రీతులస్యై విద్మహే విష్ణుప్రియాయై ధీమహి, తన్నో బృందాః ప్రచోదయాత్. దుర్గా గాయత్రి - ఓం గిరిజాయై విద్మహే శివప్రియాయై ధీమహి, తన్నోదుర్గా ప్రచోదయాత్. నారాయణ గాయత్రి - ఓం నారాయణాయ విద్మహే వాసుదేవాయ ధీమహి, తన్నోనారాయణః ప్రచోదయాత్. నృసింహ గాయత్రి - ఓం ఉగ్రనృసింహాయ విద్మహే వజ్రనఖాయ ధీమహి, తన్నోనృసింహః ప్రచోదయాత్. పృథ్వీ గాయత్రి - ఓం పృథ్వీదేవ్యై విద్మహే సహస్రమూర్త్యై ధీమహి, తన్నోపృథ్వీ ప్రచోదయాత్. బ్రహ్మ గాయత్రి - ఓం చతుర్ముఖాయ విద్మహే హంసారూఢాయ ధీమహి, తన్నోబ్రహ్మః ప్రచోదయాత్. యమ గాయత్రి - ఓం సూర్యపుత్రాయ విద్మహే మాహాకాలాయ ధీమహి, తన్నోయమః ప్రచోదయాత్. రాధా గాయత్రి - ఓం వృషభానుజాయై విద్మహే కృష్ణ ప్రియాయై ధీమహి, తన్నోరాధా ప్రచోదయాత్. రామ గాయత్రి - ఓం దాశరథాయ విద్మహే సీతావల్లభాయ ధీమహి, తన్నోరామః ప్రచోదయాత్. లక్ష్మీ గాయత్రి - ఓం మహాలక్ష్మ్యేచ విద్మహే విష్ణుప్రియాయై ధీమహి, తన్నోలక్ష్మీః ప్రచోదయాత్. వరుణ గాయత్రి - ఓం జలబింబాయ విద్మహే నీల పురుషాయ ధీమహి, తన్నోవరుణః ప్రచోదయాత్. విష్ణు గాయత్రి - ఓం నారాయణాయ విద్మహే వాసుదేవాయ ధీమహి, తన్నోవిష్ణుః ప్రచోదయాత్. శని గాయత్రి - ఓమ్ కాక ధ్వజాయ విద్మహే ఖడ్గ హస్తాయ ధీమహి, తన్నో మందః ప్రచోదయాత్. శివ గాయత్రి - ఓం పంచవక్త్రాయ విద్మహే మహాదేవాయ ధీమహి, తన్నోరుద్రః ప్రచోదయాత్ సరస్వతీ గాయత్రి - ఓం సరస్వత్యై విద్మహే బ్రహ్మపుత్ర్యై ధీమహి, తన్నోదేవీ ప్రచోదయాత్. సీతా గాయత్రి - ఓం జనక నందిన్యై విద్మహే భూమిజాయై ధీమహి, తన్నోసీతాః ప్రచోదయాత్. సూర్య గాయత్రి - ఓం భాస్కరాయ విద్మహే దివాకరాయ ధీమహి, తన్నోసూర్యః ప్రచోదయాత్. హనుమద్గాయత్రి - ఓం అంజనీ సుతాయ విద్మహే వాయుపుత్రాయ ధీమహి, తన్నోమారుతిః ప్రచోదయాత్. హయగ్రీవ గాయత్రి - ఓం వాగీశ్వరాయ విద్మహే హయగ్రీవాయ ధీమహి, తన్నోహయగ్రీవః ప్రచోదయాత్. హంస గాయత్రి - ఓం పరమహంసాయ విద్మహే మాహాహాంసాయ ధీమహి, తన్నోహంసః ప్రచోదయాత్. శ్రీ అయ్యప్ప గాయత్రి - ఓం భూకనాథాయ విద్మహే భావపుత్రాయ ధీమహి, తన్నోషష్టా ప్రచోదయాత్. శ్రీ శ్రీనివాస (వేంకటేశ్వర) గాయత్రి - ఓం నిరంజనాయ విద్మహే నిరాధారాయ ధీమహి, తన్నోవేంకట ప్రచోదయాత్. శ్రీ కార్తికేయ (షణ్ముఖ) గాయత్రి - ఓం తత్ పురుషాయ విద్మహే మహాసేనాయ ధీమహి, తన్నోషణ్ముఖ ప్రచోదయాత్. ప్రతి పదార్ధం[మార్చు] గాయత్రీ మంత్రం లోని ప్రతి అక్షరం బీజాక్షరమని మహిమాన్వితమైనదని విజ్ఞుల భావన. ఈ మంత్రం జపిస్తే సకల దేవతలను స్తుతించినట్లని పెద్దలచే సూచింపబడింది. మంత్రంలోని ప్రతి పదానికి అర్ధం క్రింద చూడండి. ఓం = పరమేశ్వరుడు సర్వరక్షకుడు. భూః = సత్ స్వరూపుడు (ఉనికి కలవాడు). భువః = చిత్ స్వరూపుడు(జ్ఞాన రూపుడు). స్వః = ఆనంద స్వరూపుడు(దుఃఖరహితుడు). తత్ = అట్టి సచ్చినానంద లక్షణయుక్తమైన పరమేస్వరుడు. సవితుః = ఈ సృష్టి కర్త. వరేణ్యం = సుఖ స్వరూపుడగుటచే జీవులందరి చేత ఆరాధింపబడేవాడు. భర్గః = శుద్ధ స్వరూపుడు (పాప రహితుడు). దేవస్యః = అట్టి అనేక దివ్యగుణములు కలిగిన దేవుని యొక్క దివ్యస్వరూపము. ధీమహి = హ్రుదయాంతరాల్లో (ఆత్మలో ఏకమై) యః = ఆ పరమేశ్వరుడు. నః ద్యః = మా బుద్ధులను. ప్రచోదయాత్ = సత్కర్మలయందు ప్రేరేపించి అభ్యుదయ శ్రేయములు పొంద సమర్ధం చేయుగాక. చతుర్వింశతి గాయత్రీ గాయత్రీ మంత్రం లో యిరువది నాలుగు అక్షరములతో పాటు యిరువది నాలుగు దేవతా మూర్తుల శక్తి అంతర్గతంగా నుండును.ఈ యిరువది నాలుగు గాయత్రీ మూర్తులకు చతుర్వింశతి గాయత్రీ అనిపేరు. యిరువది నాలుగు దేవతా మూర్తులు క్రమ సంఖ్య అక్షరము దేవతా మూర్తి క్రమ సంఖ్య అక్షరము దేవతా మూర్తి 1 తత్ విఘ్నేశ్వరుడు 13 ధీ భూదేవి 2 న నరశింహస్వామి 14 మ సూర్య భగవానుడు 3 వి మహావిష్ణువు 15 హి శ్రీరాముడు 4 తుః శివుడు 16 ధి సీతాదేవి 5 వ శ్రీకృష్ణుడు 17 యో చంద్రుడు 6 రే రాధాదేవి 18 యో యముడు 7 ణ్యం శ్రీ మహాలక్ష్మి 19 నః బ్రహ్మ 8 భ అగ్ని దేవుడు 20 ప్ర వరుణుదు 9 ర్గోః ఇంద్రుడు 21 చో శ్రీమన్నారాయణుడు 10 దే సరస్వతీ దేవి 22 ద హయగ్రీవుడు 11 వ దుర్గాదేవి 23 య హంసదేవత 12 స్య ఆంజనేయస్వామి 24 త్ తులసీమాత ఈ ఇవరై నాలుగు దేవతా మూర్తులకు మూలాధారమైన ఈ గాయత్రీ మంత్రాన్ని జపిస్తే కీర్తి,దివ్య తేసస్సు, సకల సంపదలు, సమస్త శుభాలు కలుగుతాయి. ఋషి పుంగవుల ప్రశంశ గాయత్రికి బ్రహ్మకు భేదం లేదు. —వ్యాస మహర్షి ముక్తిపొందుటకు గాయత్రిమంత్రం మూలకారణం. —శృంగి మహర్షి గాయత్రి మంత్రం జన్మమరణముల బంధం నుండి విముక్తి లభింప చేస్తుంది. —గాయత్రి మంత్ర ద్రష్ట విశ్వా మిత్ర మహర్షి గాయత్రి మంత్రం పాపములను నశింపజేయును. —యాజ్ఞ వల్క్యుడు గాయత్రి మంత్రం బ్రహ్మను (పరమాత్మను) సాక్షాత్కరింప చేస్తుంది. —భరద్వాజుడు గాయత్రి మంత్రఉపాసన దీర్గాయువు కలిగించును. —చరకుడు గాయత్రి మంత్రజపం వలన దుర్మార్గుడు పవిత్రుడై (సన్మార్గుడు) పోవును. —వశిష్ట మహర్షి గాయత్రి వేదములకు మాత.ఈ జగత్తుకూ గాయత్రి మాతయే. —మహాదేవుడు గాయత్రి సర్వశ్రేష్టమైన మంత్రం. దీనినే గురుమంత్రమందురు. ప్రాచీనకాలం నుండి దీనిని ఆర్యులందరూ జపించుచూ వచ్చిరి. —దయానంద మహర్షి మహాపురుషుల ప్రశంశ[మార్చు] గాయత్రి జపం నాలుగు దిశల నుండి శక్తిని తీసుకుని వచ్చును. —రవీంద్రనాధ్ ఠాగూర్ గాయత్రి మంత్రం జీవాత్మకు ప్రకాశమిచ్చును. —బాలగంగాధర తిలక్ గాయత్రి జపం భౌతిక అభావములను కూడా దూరం చేయును. —మదన మోహన మాలవ్య గాయత్రి జపం వలన గొప్ప శక్తి లభించును. —రామకృషణ పరమహంస గాయత్రి మంత్రం సదుబుద్ధినిచ్చు గొప్ప మంత్రం. —వివేకానంద గాయత్రి మంత్రం కామరుచి నుండి తప్పించి రామ రుచి వైపు (రామ రుచి వైపు) మళ్ళించును. —రామతీర్ధ గాయత్రి ప్రార్ధన సార్వబౌమిక(అందరూ చేయతగిన) ప్రార్ధన. —డా.సర్వేపల్లి రాధాకృష్ణ గాయత్రి మంత్రమునందలి శబ్ధములు సమ్మోహనకరమైనవి, అవి పవిత్రపరచు ఉత్తమ సాధనములు. —మహాత్మా హంసరాజ్ వర్తమాన చికిత్సా పద్ధతి సర్వవిధముల ధర్మ రహితమయ్యెను. విధి ప్రకారం ప్రతిరోజు గాయత్రి జపం చేయువాడు ఎన్నటికీ రోగ గ్రస్థుడు కాజాలడు. పవిత్రమైన ఆత్మయే పరిశుద్ధమైన శరీరమును నిర్మింప కలుగును. ధార్మిక జీవన నియమము యదార్ధముగా శరీరాత్మలను కాపాడకలదని నానిశ్చితాభిప్రాయము. ఇంతేకాక గాయత్రి మంత్ర జపము రాష్ట్రీయ విపత్కాలమున శాంతచిత్తముతో చేయబడిన యెడల అది సంకటములను రూపుమాపుటకై తన పరాక్రమ ప్రభావములను చూపెట్టకలదు. —గాంధీ మహాత్ముడు The Gāyatrī Mantra is a highly revered mantra of the Vedic tradition. Just like all the Vedic Mantras, the Gayatri Mantra is considered not to have an author and like all other mantras is believed to have been revealed to a Brahmarshi, in this case Brahmarshi Vishvamitra. This is a Vedic Sanskrit verse from a hymn of the Rigveda (3.62.10). Gayatri is the name of the Gayatri meter in which the verse/hymn runs.[1] The most interesting aspect of the mantra is that the mantra is considered to be not different from the divine entity that forms the content of the mantra. Thus the name of the divine entity contained in the mantra is also Gayatri. In other words, the Gayatri mantra is not just a means of worship but is an object of worship in itself. The word Gayatri is used both in reference to the Gayatri Mantra as an object of worship and in reference to the divine entity described in the mantra. It is in this sense of the Gayatri Mantra being an object of worship that the Mantra is personified into a goddess. As the verse can be interpreted to invoke the deva Savitr, it is often called Sāvitrī mantra.[2] Depending on how Savitri is interpreted, this mantra can be seen as connected to Sun Worship, Yoga, Tantra and Mother Goddess. Its recitation is traditionally preceded by oṃ and the formula bhūr bhuvaḥ svaḥ, known as the mahāvyāhṛti (great (mystical) utterance). It is made up of three (mystical) utterances: Bhooh, Bhuvah and Svah. The three utterances are taken as the names of three worlds:- Bhooh: the terrestrial, Svah: celestial and Bhuvah: the world connecting terrestrial to celestial. These are the names of the first three of the seven vyāhṛti or higher worlds of Hindu cosmology. From a meditational point of view, Bhooh, Bhuvah, Svah are mystically interpreted as the three degrees/levels of depths of meditation: Conscious, Semi-conscious and the Unconscious. The Gayatri Mantra is repeated and cited very widely in vedic literature,[3] and praised in several well-known classical Hindu texts such as Manusmṛti,[4] Harivamsa,[5] and the Bhagavad Gita.[6][7] The mantra is an important part of the upanayanam ceremony for young males in Hinduism, and has long been recited by Dvija males as part of their daily rituals. Modern Hindu reform movements spread the practice of the mantra to include women and all castes and its use is now very widespread.[8][9] Recitation of the Gayatri Mantra is preceded by oṃ(ॐ) and the formula bhūr bhuvaḥ svaḥ (भूर् भुवः स्वः), known as the mahāvyāhṛti (great (mystical) utterance). This prefixing of the mantra proper is described in the Taittiriya Aranyaka (2.11.1-8), which states that scriptural recitation was always to begin with the chanting of the syllable oṃ, followed by the three Vyahrtis and the Gayatri verse.[10] Following the mahāvyāhṛti is then the mantra proper, the verse RV 3.62.10: In Devanagari ॐ भूर्भुवः॒ स्वः । तत्स॑वितुर्वरे॑णयं(तत्सवितुर्वरेण्यं) । भ॒र्गो॑ दे॒वस्य॑ धीमहि । धियो॒ यो नः॑ प्रचो॒दया॑त् ॥ In IAST[edit] Oṃ bhūr bhuvaḥ svaḥ tát savitúr váreṇ(i)yaṃ bhárgo devás yadhī mahi dhíyo yó naḥ prachodáyāt Whereas in principle the gāyatrī metre specifies three pādas of eight syllables each, the text of the verse as preserved in the Rigveda Samhita is one syllable short, the first pāda counting seven instead of eight. Metrical restoration would emend the attested tri-syllabic vareṇyaṃ with a tetra-syllabic vareṇiyaṃ.[11] Meaning Meaning of key words tat The word tat = that is part of the compound tatsavitur. As a result, in its split form, tat is taken in its genitive form tasya since the genitive case of the whole compound applies to each of its constituent words. savituḥ The word savituḥ (becoming savitur in sandhi) is the genitive case of savitr̥. savitr̥ etymologically means that which gives birth (ṣuñ = prāṇiprasavē) Connotatively it is taken as the power inside the Sun or the Sun itself. It is interpreted as the life-generating ability of the Sun or the source inside organisms that generates/inspires/drives various physical, intellectual and spiritual activities of the organism. vareN(I)yam Vareṇiyaṁ (vareṇyaṁ) is derived from the verb root vr̥ =to choose, to select; it means the most choosable, the best. bhargaḥ Bhargaḥ is derived from the root bhrāj = to be luminous. Thus bhargaḥ means the self-luminous one. The word is in its nominative case, but is taken to be in accusative case. devasya Devasya is the genitive case form of the word deva which is derived from div = luminous/ radiant but connotatively means the divine. This genitive case is taken to be in agreement with the genitive case of the compound tatsavituḥ and individually with the genitive case of the word savituḥ. Tatsavitur devasya is taken as a single phrase meaning of that divine entity called Savitṛ. dhīmah Dhīmahi comes from the transitive verb root dhī = to think about (something/somebody), to meditate upon (something/somebody). Thus dhīmahi means we meditate upon (something/somebody). dhiyaḥ Dhiyaḥ comes from the nominal root dhī = intellect, a faculty of the spirit inside the body, life activity, etc. Dhiyaḥ is the plural of dhī. The word is in its nominative case, but is taken to be in accusative case. yaḥ Yaḥ (yo in sandhi) is a form of the word ya which. This word is the main cue to take the mantra as a single sentence and is syntactically taken as connected to tat. the first word of the mantra. naḥ Naḥ is equivalent to asmākam our, of us. pracodayāt Pracodayāt comes from the causative stem cod of the transitive verbal root cud = to move in a specific direction. Cod = to move (something/somebody) in a specific direction. Pra- is the prefix forth, forward. Pracud- > pracod = to move (something/somebody) forward. -ãt is a third person singular parasmaipada (active) precative ending. Pracodayāt = may it move (something/somebody) forward. Traditional Interpretation The traditional interpretation of the Mantra is by Sayana. It is : Line1: tát(tasya) = of that; savitúr(savituh) = of Savita (the all-inspiring, all-creating one); váreṇ(i)yaṃ = the most meditation-worthy, the most knowable and hence the most relishable; Line2: bhárgo(bhargah) = self-luminous radiance, devásya = of the divine; dhīmahi = We meditate upon; Line3:dhíyo(dhiyah) = activities, properties and intellect; yó(yah) = which; naḥ = our; pracodáyāt = inspires; He sets the word order of the Mantra into the following form: yó(yah), naḥ, dhíyo(dhiyah), pracodáyāt, tát(tasya), devásya, savitúr(savituh), váreṇ(i)yaṃ, bhárgo(bhargah), dhīmahi. This forms a which....that type (relative clause based) complex sentence in Sanskrit. yó(yah) = which; naḥ = our; dhíyo(dhiyah) = activities, properties and intellect; pracodáyāt = inspires; tát=tasya = of that; devásya = of the divine; savitúr(savituh) = of Savita (the all-inspiring, all-creating one); váreṇ(i)yaṃ = the most meditation-worthy, the most knowable and hence the most relishable; bhárgo(bhargah) = self-luminous radiance; dhīmahi = We meditate upon; This can be put into English as We meditate upon that most meditation-worthy, the most knowable and hence the most relishable self-luminous radiance (in the form of Parabrahman) of the divine entity called Savita (the all-inspiring, all-creating one), which inspires our activities, properties and intellect. Modern Translations A translation of the Gayatri verse by Ralph T. H. Griffith[12] is as follows: May we attain that excellent glory of Savitar the god: So may he stimulate our prayers. —The Hymns of the Rigveda (1896). [Using Monier - Williams, analysis of the constituent words supporting the above translation can be provided as follows:[13] dhīmahi may we attain (1st person plural middle optative of dhā- Unify etc.) tat vareṇiyam bharghas that excellent glory (accusatives of tad (pronoun), vareniya- excellent and bhargas- radiance, splendour, glory) savitur devasya of the lord savitar (genitives of savitr-, stimulator; name of a sun-deity and deva- god, deity) yaḥ pracodayat who has the ability to encourage (nominative singular of relative pronoun yad-, causative 3rd person of pra-cud- set in motion, encourage, urge, impel) dhiyaḥ naḥ our prayers (accusative plural of dhi- mind, thought, meditation and naḥ enclitic personal pronoun)] It may be noted that Griffith does not take the Mantra as a complex sentence with a relative clause as is done by Sayana. Griffith takes the Mantra as made up of two different sentences. Paraphrases The following is a list of English paraphrases or free translations. 2. Let us worship the supreme light of the Sun, the God of all things, who can so well guide our understanding, like an eye suspended in the vault of heaven author year paraphrase note Sir William Jones 1807 Let us adore the supremacy of that divine sun, the god-head who illuminates all, who recreates all, from whom all proceed, to whom all must return, whom we invoke to direct our understandings aright in our progress toward his holy seat.[14] Savita is taken as the Sun, Like Sayana the whole mantra is taken as one single sentence with a relative clause. William Quan Judge 1893 Unveil, O Thou who givest sustenance to the Universe, from whom all proceed, to whom all must return, that face of the True Sun now hidden by a vase of golden light, that we may see the truth and do our whole duty on our journey to thy sacred seat.[15] Sir William Jones is followed Sivanath Sastri (Brahmo Samaj) 1911 We meditate on the worshipable power and glory of Him who has created the earth, the nether world and the heavens (i.e. the universe), and who directs our understanding.[16] Bhur Bhuvuh Svah is taken as part of the Mantra, Like Sayana the whole mantra is taken as one single sentence with a relative clause. Swami Vivekananda 1915 We meditate on the glory of that Being who has produced this universe; may He enlighten our minds.[17] Like Griffith, takes the mantra as made up of two different sentences unlike Sayana or Sir William Jones S. Radhakrishnan 1947, 1953 We meditate on the effulgent glory of the divine Light; may he inspire our understanding.[18] We meditate on the adorable glory of the radiant sun; may he inspire our intelligence.[19] Like Griffith, takes the mantra as made up of two different sentences unlike Sayana or Sir William Jones Role in Vedic and Vedantic literature[edit] The Savitri mantra is cited widely in Vedic texts. The Rigvedic stanza 3.62.10 is found a number of times in the mantra listings of the Śrauta liturgy,[20] where it is used without any special distinction, typically as one among several stanzas dedicated to Savitar at appropriate points in the various rituals. Accordingly, the stanza is cited several times in the Brahmanas and the Srauta-sutras.[21] In this corpus, there is only one instance of the stanza being prefixed with the three mahavyahrtis.[22] This is in a late supplementary chapter of the Shukla Yajurveda samhita, listing the mantras used in the preliminaries to the pravargya ceremony. However, none of the parallel texts of the pravargya rite in other samhitas have the stanza at all. A form of the mantra with all seven vyahrtis prefixed is found in the last book of the Taittiriya Aranyaka, better known as the Mahanarayana Upanishad.[23] It is as follows: ओम् भूः ओम् भुवः ओम् सुवः ओम् महः ओम् जनः ओम् तपः ओम् स॒त्यम् । ओम् तत्स॑वि॒तुर्वरे॑ण्य॒म् भर्गो॑ दे॒वस्य॑ धीमहि । धियो॒ यो नः॑ प्रचो॒दया॑त् । ओमापो॒ ज्योती॒ रसो॒ऽमृतं॒ ब्रह्म॒ भूर्भुव॒स्सुव॒रोम् । The stanza is also cited in a number of grhyasutras, mostly in connection with the upanayana ceremony[24] in which it has a significant role. The stanza is the subject of esoteric treatment and explanation in some major Upanishads, including Mukhya Upanishads such as the Brihadaranyaka Upanishad,[25] the Shvetashvatara Upanishad[26] and the Maitrayaniya Upanishad;[27] as well as other well-known works such as the Jaiminiya Upanishad Brahmana.[28] The stanza is the apparent inspiration for derivative gāyatrī stanzas dedicated to other deities, patterned on the formula ... vidmahe... dhīmahi... pracodayāt,[29] instances of which have been interpolated[30] into some recensions of the Shatarudriya litany.[31] Gāyatrīs of this form are also found in the Mahanarayana Upanishad.[32] Usage[edit] Main usage Main usage of the Gayatri Mantra is for Gayatri Japa which is, among others, the core part of Sandhyavandanam-ritual stipulated by the Hindu Scriptures as an inescapable duty of a Dvija. Sandhyavandanam literally means salutation to Sandhya. Sandhya literally means transition moments of the day namely the two twilights : dawn and dusk and the solar noon. Thus Sandhyavandanam means salutation to twilight or solar noon. All the components of Sandhyavandanam ritual are centered around Sun God worship. Gayatri japa fits in the whole structure and is considered to be the core part of the ritual mainly because of the Sun God oriented meaning of the Gayatri Mantra. Imparting the Sāvitrī mantra to young Hindu males is an important part of the traditional upanayanam ceremony, which marks the beginning of study of the Vedas. S. Radhakrishnan has described this as the essence of the ceremony,[18] which is sometimes called Gayatri diksha, i.e. initiation into the Gayatri Mantra.[33] However, traditionally, the stanza RV.3.62.10 is the Sāvitrī imparted only to Brahmin boys. Other Sāvitrī verses are used in the upanayanam ceremony for non-Brahmins: RV.1.35.2, in the Trishtubh meter, for a Kshatriya; and, either RV.1.35.9 or RV.4.40.5, in the Jagati meter, for a Vaishya.[34] Other usages In addition to the Sandhyavandanam-use, Gayatri japa is used as a method of prāyaścitta, instrument of Tantric practice, etc. It is believed by practitioners that reciting the mantra bestows wisdom and enlightenment, through the vehicle of the Sun (Savitr), who represents the source and inspiration of the universe.[18] Modern reception outside of the Brahmin caste[edit] Brahmoism[edit] In 1827 Ram Mohun Roy published a dissertation on the Gayatri Mantra[35] that analysed it in the context of various Upanishads. Roy prescribed a Brahmin to always pronounce Om at the beginning and end of the Gayatri Mantra.[36] From 1830, the Gayatri Mantra was used for private devotion of Brahmos. In 1843, the First Covenant of Brahmo Samaj required Gayatri Mantra for Divine Worship. From 1848-1850 with the rejection of Vedas, the Adi Dharm Brahmins use Gayatri Mantra in their private devotions.[37] Hindu revivalism In the later 19th century, Hindu reform movements extended the chanting of the Gayatri Mantra beyond caste and gender limitations. In 1898, Swami Vivekananda began initiating non-Brahmins with the sacred thread ceremony and the Gayatri Mantra. He based this on the interpretations of the Vedas and Bhagavad Gita that Brahmin status is earned and not hereditary.[38] The Arya Samaj notably spread the teaching that recitation of the mantra was not limited to males, but that women could rightfully be taught both the Vedas and the Gayatri Mantra.[39][40] In his writings, S. Radhakrishnan encouraged the teaching of Gayatri mantra to men and women of all castes.[41] Various Gayatri Yagyas organised by All World Gayatri Pariwar at small and large scales in late twentieth century also helped spread Gayatri Mantra to the mass.[42] In some of these yagyas, women and persons from different castes also performed role of Yagyacharya (priests).[43] Comparison to Fatiha Comparative religion analysis reveals close similarities in the context and content of Gayatri Mantra to the primary Islamic prayer Sūrat al-Fātiḥah recited during most Muslim rituals. GAYATRI MANTRA - ITS MEANING AUM BHOOR BHUWAH SWAHA, TAT SAVITUR VARENYAM BHARGO DEVASAYA DHEEMAHI DHIYO YO NAHA PRACHODAYAT. ॐ भूर्भुव: स्व: तत्सवितुर्वरेन्यं । भर्गो देवस्य धीमहि, धीयो यो न: प्रचोदयात् ।। Summary of the Gayatri Mantra Gayatri Mantra (the mother of the vedas), the foremost mantra in hinduism and hindu beliefs, inspires wisdom. Its meaning is that May the Almighty God illuminate our intellect to lead us along the righteous path. The mantra is also a prayer to the giver of light and life - the sun (savitur). Oh God! Thou art the Giver of Life, Remover of pain and sorrow, The Bestower of happiness, Oh! Creator of the Universe, May we receive thy supreme sin-destroying light, May Thou guide our intellect in the right direction. Gayatri, the five-faced Goddess, is said to have domain over the five senses or pranas, and protects these five life-forces of those who chant the Gayatri Mantra. In her role as the protector, Gayatri is referred to as Savitri. Goddess Gayatri Origin of the Gayatri Mantra The Vedas are widely considered to be the source of all true knowledge, the word Veda itself meaning Knowledge. Gayatri Devi also gave to mankind the Gayatri Mantra, also known as the Guru Mantra or the Savitri Mantra. It is one of the oldest mantras, and generally thought of as being amongst the highest and most powerful mantras of all. This mantra is therefore often referred to as the Mother of the Vedas. In the Bhagavad Gita, Lord Krishna had proclaimed to Arjuna - Among all the mantras, I am the Gayatri. Chanting of the Gayatri Mantra The ideal times for chanting the mantra are three times a day - at dawn, mid-day, and at dusk. These times are known as the three sandhyas - morning, mid-day and evening. The maximum benefit of chanting the mantra is said to be obtained by chanting it 108 times. However, one may chant it for 3, 9, or 18 times when pressed for time. Rishis selected the words of the Gayatri Mantra and arranged them so that they not only convey meaning but also create specific power of righteous wisdom through their utterance. Chanting of Gayatri Mantra removes all obstacles in our path to increased wisdom and spiritual growth and development. The teachings and powers incorporated in the Gayatri Mantra fulfill this purpose. Righteous wisdom starts emerging soon after Jap(recitation) of the Gayatri Mantra is performed. The syllables of the mantra are said to positively affect all the chakras or energy centres in the human body - hence, proper pronunciation and enunciation are very important. Sathya Sai Baba teaches that the Gayatri Mantra will protect you from harm wherever you are, make your intellect shine, improve your power of speech, and dispel the darkness of ignorance (Dhiyoyonah prachodayaath). Word for Word Meaning of the Gayatri Mantra The Gayatri Mantra is unique in that it embodies the three concepts of stotra (singing the praise and glory of God), dhyaana (meditation) and praarthana (prayer). Aum = Brahma ; bhoor = embodiment of vital spiritual energy(pran) ; bhuwah = destroyer of sufferings ; swaha = embodiment of happiness ; tat = that ; savitur = bright like sun ; varenyam = best choicest ; bhargo = destroyer of sins ; devasya = divine ; these first nine words (stotra describe the glory of God dheemahi = may imbibe ; pertains to meditation dhiyo = intellect ; yo = who ; naha = our ; prachodayat = may inspire! dhiyo yo na prachodayat is a prayer to God The Gayatri Mantra occupies a unique place in that it has both the power of mantra and of prarthana (prayer). A mantra may be articulate or inarticulate, or a combination of them, as with AUM. It has an inherent power, known as Mantra shakti, which has a positive influence not due to any philosophical meaning behind the mantra, but simply due to its utterance alone. The Gayatri mantra has both an intrinsic power (ie mantra shakti), through its mere utterance alone, and also an instrumental power (ie prarthana shakti), which is derived from the understanding of its meaning and philosophical significance. Hence, the repeated and correct chanting of the Gayatri Mantra, with proper understanding of its meaning, is believed to be of the greatest good to the individual. (Details of each syllable can be found in the Gayatri by Words article) The prayer form of the Gayatri takes various forms. The Gayatri Mantra is also known as the Savitri Mantra, in which form, it is invoked as a salutation to the Sun. The form that can be used to pray to Lord Shiva is called Rudra Gayatri. Similarly, one may sing Ganesha Gayatri for Lord Ganesha, Hanuman Gayatri for Lord Hanuman, and Saraswati Gayatri for Goddess Saraswati
Posted on: Sun, 30 Nov 2014 08:08:55 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015