BET ve BETİK NE ANLAMA GELİR? Öncelikle bet, sayfa; betik ise kitap demektir. Yazılı herhangi bir şey anlamına gelen betik sözcüğü, yazıda saptanmış en eski Türkçe sözcüklerden biridir. Orkun yazıtlarında bitig veya betig olarak geçer (8. yy). Ayrıca ırk bitig (fal kitabı) adında Eski Uygurca bir el yazması da vardır (9. yy). Kökü ise be-dir ve işaretlemek, damgalamak*** anlamındadır. Bu kök -t yapım ekini alarak bet sözcüğünü oluşturur. Bet sözcüğü de addan eylem yapan +i-yi alarak beti- (yazmak, taşa yazmak, kaydetmek ) eylemini türetir. Eski Türkler yazıyı ilk olarak taşların yüzeyine (betine) yazdıkları için böyle bir eylem türemiş olmalı. Beti eylemi de -k yapım ekini alarak betik sözcüğünü oluşturur. Bu sözcüğün Çinçe olduğunu öne sürenlere de yanıt vermiş olduk. Türkçe ek ve köklerle açıklanabilen sözcükler Türkçedir. Türkçede bet sözcüğü ise yüz, yüzey anlamına gelir. Sözcük, Anadolu Türkçesindeki beti benzi atmak deyiminde insan yüzü anlamında geçmiştir. Uygur Türkçesi ve birkaç Türkçede işlek olarak kullanılır. Öyle ki, Uygurca yerliklerde (sitelerde) ana sayfa yerine başbet (yazıda: bashbet) olarak kullanıldığını görebilirsiniz. Türkiye Türkçesi kimi yerliklerde de anabet dendiği gözümüzden kaçmamıştır. Betik sözcüğünün bilgisayar alanında script karşılığı olarak çok sık kullanıldığını da belirtelim. Mozilla Firefox, buna bir örnektir. *** be- eyleminden türeyen bazı sözcükler: belirtmek, belirlemek, belge, bellemek, belirti, belirgin... [M. K.] - Türkçe nin Diriliş Hareketi
Posted on: Sat, 19 Oct 2013 18:44:24 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015