Begin december 2013 verschijnt komeet ISON aan de ochtendhemel. Als ze tenminste de nauwe passage langs de zon van 28 november 2013 overleeft. De staartster werd ontdekt op 21 september 2012 door Vitali Nevski en Artyom Novichonok vanuit Rusland in het kader van het International Scientific Optical Network (ISON). De officiële naam van de komeet is C/2012 S1, maar iedereen spreekt over komeet ISON. Bij de ontdekking bevond komeet ISON zich nog op een afstand van ongeveer 6 AE (Astronomische Eenheden) van de zon. 1 AE is de gemiddelde afstand van de aarde tot de zon, ongeveer 150 miljoen kilometer. Het feit dat komeet ISON ontdekt werd op zon grote afstand, deed vermoeden dat het een heel heldere komeet kon worden. ONZEKERHEID In het verleden hebben kometen ons al enorm verrast, zowel in positieve als negatieve zin. In 1973 zou komeet Kohoutek de komeet van de eeuw worden, zo helder als de volle maan. In werkelijkheid was komeet Kohoutek vanuit onze streken enkel met een verrekijker zichtbaar. In 2011 was er komeet Elenin die helemaal verdampte bij het naderen van de zon. Maar andere kometen presteerden dan weer veel beter dan verwacht. Zelf bewaar ik heel mooie herinneringen aan komeet West in 1976. En in 1997 was komeet Hale-Bopp ook vanuit België verschillende weken zichtbaar met het blote oog. Er is onder astronomen dan ook een beroemd gezegde: Als je wil wedden, wed dan op paarden, niet op kometen. In het geval van komeet ISON zijn er drie mogelijkheden: 1) de komeet overleeft de dichte passage nabij de zon op 28 november 2013 (perihelium) niet en verdampt volledig. Tijdens die dichte passage scheert de komeet immers op 1,1 miljoen km boven het zonsoppervlak. Ze zal het dus heel, heel warm krijgen... En dan is een vuile sneeuwbal met een diameter van 5 km snel gesmolten. Zie ook hier. 2) komeet ISON overleeft zijn bezoekje aan de zon maar komt zeer gehavend uit de strijd. De komeetkern (diameter 5 km) valt uit mekaar en het geheel overleeft nog enkele dagen maar verdampt geleidelijk. 3) de komeet weerstaat aan de intense zonnehitte en schittert begin december aan de ochtendhemel. HOE WAARNEMEN? Vanaf begin december 2013 verschijnt komeet ISON s ochtends laag boven de oostelijke horizon, in het verlengde van de staart van de Grote Beer. Tot een half uur voor zonsopgang kan je eventueel de oostelijke horizon scannen met een goede verrekijker. Zorg dus dat je vrij zicht hebt op die oostelijke horizon, anders heeft het geen zin. Heel belangrijk is ook dat je je op een donkere plaats bevindt, ver verwijderd van alle stadslicht. Nergens ter wereld is de lichtvervuiling zo erg als in België. Vanuit een stad wordt het moeilijk om iets van de komeet te zien - tenzij komeet ISON tijdelijk heel helder zou worden. Als je meer succes wil hebben bij het speuren naar de komeet, neem je best eens contact op met een Vlaamse Volkssterrenwacht. De adressen vind je hier. Er worden elk jaar tientallen kometen ontdekt.
Posted on: Wed, 20 Nov 2013 22:50:51 +0000