Od 780 romskih naselja u Srbiji 40 odsto je neformalnih 19.10.2012 U Republici Srbiji po podacima Uprave za ljudska i manjinska prava, državnu i lokalnu samoupravu postoji 780 romskih naselja, od kojih su ukupno oko 40 odsto neformalna, bez legalnog priključenja na struju i vodu. Naselja su većinom nemaju pravno regulisan status, nedovoljno su opremljena infrastrukturom, prenaseljena su, veoma je mali broj stambenih jedinica, okruženje je siromašno, a udaljenost od osnovnih društvenih sadržaja i servisa je velika. Jedan deo njih živi u tuđim objektima ili na tuđem zemljištu, najčešće nekadašnjem društvenom. Pored veoma loših stambenih uslova nadovezuje se i problem što na adresama gde se ova naselja nalaze ljudi ne mogu da prijave prebivalište niti boravište, samim tim ne mogu da pribave ličnu kartu, zdravstvenu knjižicu i uživaju osnovna ljudska prava. Prema našim istraživanjima od 40 opština u Republici Srbiji retko koja ima predviđena budžetska sredstava namenjena za unapređenje stanovanja Roma, a niti jedna od njih ne raspolaže alternativnim smešatajem predviđenim za postupke prinudnih iseljenja,kaže pravna asistentkinja nevladine organizacije Praxis koja se bavi zaštiti ljudskih prava Nevena Marković. Tako je samo osam romskih naselja naselja na teritoriji Srbije počelo proces legalizacije. Iako su urađene smenice za proces sprovođenja legalizacije, sve je ostalo na na lokalnim samoupravama, međutim one nemaju dovoljno novca, a kako ni republika nema dovoljno novca još jedan začarani krug okreće se oko nemoćnih građana. Prinudna preseljenja romskih naselja Ono što je aktuelno ovih meseci u Srbiji, a pogotovo u Beorgadu, su prinudna iseljenja Roma koji žive u neformalnim naseljima. Svaki dan svedočimo novim slučajevima diskriminacije kroz iseljenjinja ljudi mimo poštvanja minimalnih standarda ljudskih prava. Od 2009. godine do danas desilo se 18 velikih prinudnih iseljenja neformalnih romskih naselja koja obuhvata oko 2600 ljudi, a oko 100 takvih naselja ima samo u Beogradu. Po aktivistima Praxisa problem je što se ništa se ne radi planiski, niti se uređuju ta naselja, niti postoji plan za legalizaciju, nego se čeka da usovi za život u njima budu sve gori i gori pa da se u tako nađe razlog za prinudno iseljenje. Nadležni obično nađu povoljan tajming kada će sprovesti deložaciju stanovništva, kao u slučaju raseljenja beogradskog naselja Belvil, kada je 257 porodica, odnosno 974 građana raseljeno bez rasprave o tome i pokušaja pronalaska stalnog rešenja. Sanovnici Belvila završili su u pet novoformiranih naselja kontejnerskog tipa i u četiri gradske opštine, a ostatak je raseljen većinom u svoje opštine na jugu Srbije. Neke romske porodice tako su završile u napuštenim skladištima sa krovom koji prokišnjava i bez struje, ili kao što je slučaj sa raseljenim ljudima koji su se vratili u svoju matičnu opštinu Šabac gde im je iz tamošnjeg Centra za socijalni rad rečeno da se vrate odakle du došli. Zaštitnik građana konstatovao da raseljeni građani na teritoriji Beograda, uprkos tome što kontejneri u koje su preseljeni nisu trajno i idealno stambeno rešenje, imaju neuporedivo bolje uslove života i podršku nadležnih službi, te da prilikom iseljavanja i preseljenja poštovano je ljudsko dostojanstvo i nije bilo primene sile. No iz ove institucije dolazi i zaključak kako su opštine u koje su se vraćali stanovnici iz Beograda pokazale pasivnost u planiranju, pripremi, sprovođenju i naknadnim aktivnostima udomljavanja, a tu su podvučeni Vranje, Leskovac, Novi Sad i Nišu i opštine Bojnik, Lebane i Prokuplje. Kršenje prava se dešavalo i u situcacijama kada su porodice dobijale rok od jednog dana za iseljenje, što je apsurdno ne samo po medjunarodnim nego i domaćim standardima. S druge strane, iz Praxisa navode, kako je 14,8 kvadradtnih metara koliko dobije jedna petočlana porodica premeštena u kontejner manje kvadrature nego što ima jedan žitelj zatvora. Problem je što su kontejneri bez izolacije i na periferiji grada te se tako stvaraju nova romska naselja gde su ljudi osuđeni na potpunu socijalnu iskljucenost. Na sve dolazi i čenjenica da u Srbiji ne postoji pravan okvir za prinudna iseljavanja. Izbeglice sa Kosova prepuštene same sebi Ignoriše se i činjenica da je velik broj Roma došao sa Kosova i nije išao u kolektivne centre, nego je morao negde da se naseli, pa su tako i stvorena neformalna naselja. Posle rata na Kosovu, bombardovanja i dolaska međunarodnih snaga na tu teritoriju 1999. godine, oko 200 hiljada izbeglica raseljeno je po Srbiji, a među njima i 11 odsto Roma, Aškalija i Egipćana.Tako je preko 22 hiljade ovih ljudi raseljeno najviše u Beograd, Zemun, Suboticu, Novi Sad i Bujanovac. Ostatak većinom živi u centralnoj i južnoj Srbiji u opštinama Požarevac, Kragujevac, Niš i Kuršumlija, a veliki broj živi i na krajnjem severu Vojvodine u Subotici. Iseljene 23 porodice iz napuštene Fabrike u Novom Beogradu Poslednji slučaj prinudnog preseljenja uz najgrublje kršenje ljudskih prava desilo se, kada su 23 porodice iz napuštene fabrike Borac u Novom Beogradu izbačene na ulicu. Porodicama nije obezbeđen alternativni smeštaj, niti su dobili predhodna obaveštenja o datumu iseljenja, niti adekvatne podrške socijalnih službi. Inače većina ovih ljudi predhodno su izbačeni iz beogradskog naselja Belvil, te poslani s jednosmernom kartom putem juga Srbije gde imaju prebivalište, odakle su se uskoro vratli nazad u Beorgad. Iz Praxisa pitaju koliko je još prinudnih iseljenja i kršenja ljudskih prava potrebno da bi Srbija shvatila kako se rešenje stanovanja Roma se ne može pronaći u prinudnim iseljenjima koja su do sada sprovođenja mimo standarda ljudskih prava. U Vojvodini postoji 28 romskih naselja Po istražajnu pokrajinskog obudsmana utvrđeno je da od 45 jedinica lokalne samouprave sa teritorije Vojvodine u njih 28 postoji romsko naselje, a ukupan broj stanovnika u tim naseljima prema raspoloživim podacima je preko 21,000. Najviše romskih naselja, četrnaest, ima na teritoriji Pančeva, zatim slede Kikinda, Kanjiža i Vrbas sa po sedam. Poražavajuća je činjenica da čak preko 41 odsto tih naselja spada u najnekvalitetniju kategoriju za stanovanje, odnosno kategoriju slama. U kategoriju siromašnih naselja spada 21.1 odsto, a kategoriju uslovne kvalitete ima 21 naselje, odnosno 23.3 odsto. Najmanji broj naselja svrstan je u kategoriju kvalitetnih naselja, njih 14.1 odsto. Prema istim podacima podaci veoma mali broj naselja ima sprovedenu kanalizacionu mrežu, samo njih 13, a sistem za odvodnjavanje atmosferskih voda ima tek 16 naselja. Isti broj naselja ima sprovedenu ili neku vrstu grejanja, a tek 20 naselja ima pristup tehničkoj vodi. Oko polovine naselja se nalazi na rizičnim, lošim, nezdravim ili na drugi način opasnim terenimam, a čak 60 odsto nema regulisan imovinsko-pravni status. Tako je prema prispelim podacima samo 18 naselja legalizovano, 27 naselja je u procesu legalizacije, dok 38 naselja nije uopšte legalizovano. Najstarije romsko naselje u Vojvodini osnovano je 1850. godine. ALEKSANDAR LATAS - See more at: tocak.org/tema/od-780-romskih-naselja-u-srbiji-40-odsto-je-neformalnih#sthash.g6g05qzH.dpuf
Posted on: Wed, 04 Dec 2013 06:55:50 +0000
Trending Topics
© 2015