Eski tarikat şeyhlerinden olan ve o dünyayı bırakıp halis din yönünde şimdi sadece normal sıradan bir vatandaş, bir mümin olan sayın Ferit Aydın izlediğim bir video sohbetinde: Tasavvuf kavramının yunancadan geçtiğini ve özünün teosophia= teoloji+sophıa= dinsever manasında olma ihtimalinin yüksek olduğunu ve tıpkı philosophıa = bilgisever/bilgeliğisever kavramının etimolojisine benzer olduğunu söyler. Bende bu konuda sayın Ferit Aydını destekler mahiyette bir kaç cümle yazayım dedim. Phılosophıa kavramını ilk kullanan ve etimolojisinide doğal olarak en doğru bilen Pisagor; bu kavram için; bilgiyi araştırmayı, öğrenmeyi seven yani durağan değil, akışkan ve aktif bir karakterde olduğunu söyler. Pisagorun philosophıa için yaptığı etimolojik tesbitin ben teosophia içinde uygun olabileceği kanaatindeyim. Yani Teosophıa kavramı da pasif ve miskin bir dinsever değil, din alanını araştırmayı, sorgulamayı sevmek olarak belirtilebilir. Ki ben bu kavramın Arapçaya geçtiği vakit aynı anda da uzakdoğu ve önasya dini kültürlerindende etkilenerek pasifize olduğunu düşünüyorum. Özellikle budizm çok etkileyici olmuştur bu anlamda sadece İslamı değil, diğer tüm inanışları. Böylelikle doğası gereği aslında aktif olan bu kavram miskinleşerek durağanlaşmış ve sadece dinsever/dindar formunda donakalmıştır. Pisagorun etimolojik tesbitinden hareketle aktif oluşuna büyük oranda kani olduğum tasavvuf/teosophıa, bu yönüyle Kuranla çelişmez. Kuran müminlerin/dindarların/kulların din sevgisi yani inanç konusunda sorgulayan araştıran bir karakterde olmasını salık verir. Mesela İbrahim Peygamberimizin ayı,güneşi, yani gökyüzünü araştırarak, sorgulayarak nasıl hanif/saf inancı yani Allahı bulduğunu hatırlayın. Ve birde Allahın sürekli İbrahim Peygamberi örnek almamızı öğütlediğini hatırlayalım. Bu ayetlerden gerçek hanif bir müminin sorgulayıcı, araştırıcı ve düşünen biri olduğu ortaya çıkar. Bu kavramlar yunancadan ilk etapta arapçaya geçmiştir. Phılosophia eski arapçada feylesof olmuştur. Bu paralelde o halde Ferit Aydınında bahsettiği gibi, teosophia da arapça تَصَوُّف taṣawwuf olarak geçmiş olabilir büyük ihtimalle? O halde; tasavvuf ; bilindiği ve süregeldiği gibi miskin ve durağan bir kavram değil; hem Kurandan hemde pisagordan hareketle aktif ve süregen bir kavramdır, diyebiliriz de.
Posted on: Sun, 14 Jul 2013 19:55:27 +0000