Over de populariteit van het eufemisme. ... Het eufemisme is springlevend. Softies als we geworden zijn, gaan we niet meer voor de ondubbelzinnige en dus heldere maar onontkoombare waarheid. We pakken alles in en draaien er een strikje rond. En die attitude heeft soms zijn bedenkelijke kanten. Ziehier een proeve... De ruwe kantjes worden eraf gevijld. Het ongenoegen wordt toegedekt. Verschillen worden verheimelijkt. Zo is het kunnen gebeuren dat een meid of een schoonmaakster een interieurverzorgster is geworden. Een toiletdame is gepromoveerd tot hygiëniste en een vuilnisophaler tot gezondheidswerker. Mede onder feministische druk wordt heden een secretaresse managing assistent genoemd. Boeren zijn agrariërs behalve in Boer Zoekt Vrouw. Anders dan vroeger hebben we nu gekleurde medemensen. De straten worden schoongehouden door milieuwerkers, dit alles terwijl stripteaseuses zich wulps ontplooien tot karakterdanseressen. Dat in de psychiatrie en de psychotherapie de harde waarheid zelden in het gezicht van de patiënt wordt gekatapulteerd, zal eenieder begrijpen. Zelfmoord stelt elke mens op zijn ongemak en het zal dan ook niet verbazen dat het denken en spreken daarover van moord naar zelfdoding is geëvolueerd, terwijl men er vandaag klaarblijkelijk voor kiest om zelf uit het leven te stappen... Politici zijn echte cracks in eufemistisch taalgebruik. Het aantal keren waarin zij het woord verantwoordelijkheid in de mond nemen is niet bij te houden. Waarmee zij dan altijd bedoelen dat hun politieke opponenten of die andere partijen niet doen wat zij moeten doen. , wegvluchten vann hun verplichtingen en evidente taken. Terwijl zijzelf dat natuurlijk uitgerekend wel doen, hun verantwoordelijkheid opnemen. Platte politieke arrangementen worden al wel eens win-winsituaties genoemd. Een evidente belastingsverhoging heet vestzak-broekzakoperatie. Oorlog voeren doen zij niet, maar soms is het toch nodig de wapens te laten spreken. Dode burgers en kapotte huizen zijn dan zijdelingse schade. Snijden in het budget wordt niet bezuiniging genoemd, maar beleidsombuiging, vroegere beloften en plannen worden niet gebroken of opgegeven, neen, alles wordt geheroriënteerd, bijgesteld of omgebogen. Sterk zielsverwant aan de politici zijn managers en CEOs van kleine en grote bedrijven. Hun dubbelspraak en omfloerst spreken slaan records. Als u meent dat er nog mensen worden ontslagen dan bent u van een andere wereld. Neen, neen, een dergelijk fenomeen heet hooguit banenreductie. Wie werkloos is, is even niet betrokken bij het arbeidsgebeuren. Een reorganisatie is nooit erg voor het personeel. Het betreft immers een sanering. Beter nog is efficiëntieverbetering. Sinds er kostenmaximalisaties zijn, bestaan besparingen niet meer en als er van prijsaanpassingen wordt gesproken, dan mag u er zeker van zijn dat die niet naar beneden worden aangepast... Als er naast de politiek en het bedrijfsleven sectoren zijn waarin het verhullende spreken welig tiert, dan is het wel in instellingen en sociale organisaties waar zorg, maar dan ook grote zorg wordt besteed aan de minder bedeelde en onfortuinlijke medemens. Gehandicapten bestaan niet meer. Zij zijn allen tot andersvaliden, andersbegaafden of hooguit tot mensen met een beperking omgetoverd. Wie eraan twijfelt, Mongolen wonen in Mongolië. Daarnaast zijn er mensen met het Downsyndroom, maar liever nog zijn het mensen met andere mogelijkheden. Gekkenhuizen en krankzinnigengestichten, zwakzinnigeninrichtingen zijn absoluut uit de tijd om maar te zwijgen van zothuizen. Lijkbidders, doodgravers en begrafenisondernemers zijn iets van vroeger. Ze zijn er nog wel, maar zij staan met hun uitvaartzorg klaar om u discreet en invoelend te helpen in droevige tijden. Hebt u er enig idee van welke sociale realiteit er schuilgaat achter intimistische, zacht- en zoetklinkende namen zoals: t Gulle Heem, Ons Geluk, Edelweiss en Avondzon? Precies, het zijn bejaardentehuizen. U weet niet meer wat dat is? Dan zal de term woon- en zorgcentrum u vertrouwder in de oren klinken. Daar wonen senioren of gasten, wat iets heel anders is dan hulpbehoevenen, kwijlende ouderlingen, bejaarde of oude mannen en vrouwen. Wenst u nog andere echt bestaande namen voor dit soort van verblijfcomplexen of in het betere, duurdere geval van resorts? Zonneweelde, De Wingerd, Lekker van bij ons, Zomerheem, Ter Kempen, De Morgenster, Eyckendael, Ten Kerselaere, De Groene Verte en de Veilige Haven, alle omzeilen zij fantasierijk, maar doorzichtig de botte realiteit dat die woningen, flats, pensions, kosthuizen en instellingen wachtkamers zijn van de dood, pardon, van het levenseinde. Er wordt daar niet doodgegaan maar men ontslaapt er, men slaapt in, men sluit de ogen, men onderneemt de grote reis, legt het moede hoofd neer en gaat de weg van alle vlees. De bewimpeling als remedie tegen de dagelijkse nachtmerrie, het Grote Ontwijkingsmanoeuvre voor die Grote Waarheid dat wij allen sterfelijk zijn, alleen maar materie zijn en tot stof en as zullen wederkeren... Uiteindelijk is de verheimelijking van het taalgebruik niet per se een slechte zaak. Altijd keihard de waarheid zeggen is vaak al te confronteren. Dat overleven we niet. Lief zijn voor elkaar is prijzenswaardig. Een beetje liegen maakt het samenleven draaglijk en vermijdt dat je voortdurend in de contramine bent. Blijf dus maar hopen dat je baldadige puberzoon geen bekende van de politie wordt. Blijf maar rustig zeggen dat je dikke buurvrouw een heel lieve dame met ronde vormen is. (Staf Versweyveld in Heibel. Onafhankelijk kritisch-satirisch-polemisch tijdschrift, 18e jaargang nr. 1)
Posted on: Wed, 06 Nov 2013 18:43:40 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015