Prachtig onder woorden gebracht door ene mjtrapman, onder het hieronder gelinkte artikel. En nee, dit is geen poging of verzoek de discussie opnieuw aan te zwengelen; dit is om te lezen. Of niet. Als je je geroepen voelt hier een antwoord op te geven, dan kunnen we het persoonlijk bespreken (met whisky), of je kunt reageren onder het artikel in kwestie, op NRC.nl. Natuurlijk is Zwarte Piet een reflectie van het denken van mensen uit een (eer) vorige eeuw. Natuurlijk is de zwarte ondergeschikte een ikoon waar we als samenleving overheen aan het groeien zijn - eigenlijk al overheen gegroeid zijn, en het lijdt m.i. geen twijfel dat er over 10 jaar geen zwarte pieten meer zullen zijn bij de viering van dit feest. Op dit moment echter heeft de blanke Nederlander te kampen met het ongeloof over feit dat hij dit niet eerder heeft ingezien, met het feit dat er buitenstaanders nodig zijn om hem daarop te wijzen, tegen ons eigen gevoel in dat de sinterklaasviering in onze cultuur heel belangrijk is. Waarom ongeloof? Omdat het enorm veel moeite kost om in te zien dat men zèlf fout zit. Vandaar dat er nu, in deze overgangsperiode, zuke geavanceerde theoriën het daglicht zien waarmee wordt uitgelegd dat er eigenlijk geen sprake is van èchte zwarte pieten, maar van, bijvoorbeeld, syncretisme. (Het is overigens geen toeval dat zon term voortkomt uit de godsdienstsociologie, want het hele godsbegrip is natuurlijk ook zon begrip dat dezelfde weg op gaat als zwarte piet - alleen op veel grotere schaal.) Waarom ongeloof? Omdat het ongelofelijk veel moeite kost om een herschikking aan te brengen in je eigen ideologie, in de waarden waarmee je naar de realiteit kijkt. Zonder die waarden is het namelijk onmogelijk om zin te brengen in de waarnemingen die je doet. Nederlanders beginnen nu langzaam in te zien ( wat een paar jaar geleden nog onmogelijk leek) dat het inderdaad helemaal nìet onmogelijk is om een Sinterklaasfeest te vieren zonder zwarte piet, en dat het gegeven dat piet zwart is eigenlijk totaal irrelevant is ten opzichte van de kern van dit feest. Voor wie het wil zien is dit proces van verschuiving in de ideologie fascinerend. Toen de eerste stemmen tegen zwarte piet (een jaar of vijftien geleden?) klonken werd daar nog totaal geen ophef over gemaakt, en het idee als een grapje afgedaan. Langzamerhand echter begon het inzicht sterker te worden, en bredere weerklank te vinden, totdat nu de conservatieve groep het gevoel heeft in de verdediging gedrongen te zijn. En dat verklaart dat die conservatieve reactie ook steeds heftiger, steeds radicaler, wordt - want naarmate het inzicht het wint van het behoudende, wordt natuurlijk de gemiddelde intelligentie van de behoudende factie ook lager, en daarmee ook de kwaliteit van het verweer. We zien dat tragische effect wel vaker als de gronden voor behoud wegvallen zoals bijvoorbeeld bij de bijdrage van Henk Westbroek in het debat bij P&W. Naar het zich aan laat zien zal het debat nog wel een of twee jaar in heftigheid winnen, voordat het kantelpunt is bereikt en het voor ons allemaal niet meer onnatuurlijk voelt om gewoon witte pieten te zien bij de intocht van sinterklaas, voordat we ontdekt hebben dat die liedjes zingbaar blijven zonder het woord swart, en dat kinderen nog steeds geloven als we ze vertellen dat Sinterklaas ècht bestaat. Want dàt is het mooie van het Sinterklaasfeest: wat wij daarin met zijn allen vieren is een stap in de ontwikkeling van kinderen. Het is de stap dat ze zèlf opeens in staat zijn om in te zien dat er een werkelijkheid achter de gespeelde werkelijkheid ligt, en met De Ontdekking geeft het kind zèlf aan dat het die stap heeft genomen - waarna het onmiddelijk toetreedt tot de wetenden tegenover de nog niet wetenden die nog net wat jonger zijn. Deze stap in de volwassenwording van een mens is van een ongelofelijke schoonheid - en omdat het een noodzakelijke stap is, net zoals leren lopen, is te hopen dat wij er als gemeenschap in slagen om dàt aspect van dit traditionele feest in ere te houden.
Posted on: Sat, 19 Oct 2013 13:32:26 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015