“THE DEAD SEA SCROLLS” ONE OF THE MOST IMPORTANT DISCOVERY. - TopicsExpress



          

“THE DEAD SEA SCROLLS” ONE OF THE MOST IMPORTANT DISCOVERY. Kn hre twh mai thei a,maxe kn t ve le reg2 a ge t tur wm l man a w.... Bible zirmi te leh Christian te tan pawh a thil pawimawh tak mai ‘Dead Sea Scrolls’ an tih hi mi tamtak te chuan kan hmelhriat tawh maithei. Chutihrual in Historian te leh Archealogist te tan pawh kum 2000 chuang liam ta, Lal Isua pian hma ami tawh thil han hmuhchuah leh chu buaipui tham a tling ve hrim hrim tho mai, chu pawh atir ah chuan tihpalh thilthu tak tak hmuhchhuah a ni. Kum 1947 khan Arab kel vengtu naupang Mohamed-a an tih chuan, Tuipui Thi (Dead Sea) khawthlang lamhawi Tlang chhengchhe ve tak “Qumran” an tih ah chuan a kel bo zawng in a kalkual a, a lung keng chuan kochhak lam a puk(cave) chu an rin vawm a. Chutah le, thil ri danglam tak mai hlumbel (Clay Pot) keh ri ni awmtak mai a hre ta tlat mai, chulai velah chuan mihring an awm lo ani tih a hriatchhian em avangin atir ah chuan hlau deuh a, a thiante pun in an han enchian nak chuan hlumbel engemaw zat lian angreng tak mai, a chhung a lehkhazial (Scroll) awm chu an char ta nawlh mai ani. Heng an thil hmuhchhuahte hi uluk tak a vawn that tih ahriat hle a, a then te phei chu khawihnun/sathau (wax) hmanga zut hnan thlap te ani. A lehkhazial te chu an han phelh chhin vel a, an tawng anilo tih bak chu a hlutna leh awmzia engmah an hre lo ani ber mai. Lakloh tawp aiah tiin an hawn a, tlawm te in athen an hralh a. A tawi zawngin, atawp ah engtin tin emaw Mithiam bik (expert) te kut alo thleng ta a, Thuthlung Hlui bu thenkhat (Bible ) Ancient Hebrew (Hebrai) a ziak alo ni reng mai (Hebrai tawng ah hian vowel a awm ve lo a, dinglam atanga tan in vei lama ziah phei thin ani a, achhiar thiam bik an awm thin. Tunhnu ah a chhiar awlsam nan an mithiam ten vowel an siambelh chhauh ani). Tichuan, ti tawh mai ang kum 1947-1956 chhung zawng khan Qumran hmuna pukte chu a chipchiar thei ang ber a Archealogist te leh Bedouin ten an dap chhuah hnu ah, puk (cave) 11 atangin kutziak lehkhazial/bu (literary text) 972 (approx. ngaihdan leh a zat chhiar dan in anglo tamtak a awm ) lai mai an hmuhchhuak a, a tam zawk erawh chu alo kehdarh (fragment) avangin zawmkhawm chawp ngaite ani a, hei hi Khawvel in Dead Sea Scroll (DSS) tiin alo hre zui ta ani. DSS ziah nana an tawng hman te hi Hebrai, Greek leh Aramic tawngte ani tlangpuia, an hmanraw hman te pawh- savun lehkhate, darphek leh papyrus atanga siam lehkha te ani tlangpui. heng manuscript te hi tute dah nge ni ang tih in hnialna tam hle mahse, mithiam thenkhat (Roland Guerin de Vaux leh Jozef Tadeusz Milik) te chuan Juda hnam sakhuana lavung pawl “Essenes” (Messia lo kal nghak a, khawpui atanga inla hrangte an nia an tih ten 200BC -100AD vel daih a anlo dahthat kha anih an ring (kei pawh heihi ka rindan ani, modern scholars thenkhat te chuan he theory hi challenge an rawn pe tan tawh, mahse hetah hi chuan ka tanghuai ve ngam khawp mai.. ), tichuan Rom sawrkar in a Jerusalem Temple a tihchhiat (70AD) hma lawk 67/68 vel khan helai hmun (Qumran) hi an lo rauhsan ta ani, Rom sipai te khan in an that chereu zo ta nia sawi te pawh a awm bawk. Heng Essenses te hi Messia lo kal nghak a, khawpui chhuahsan a heng Qumran puk vel a chheng te hi an nia, hmeichhia emaw nupui an neih leh neihloh hriatchhian a har khawp mai, hotu bik leh dan fel tak an nei a, mak ve deuh mai chu an ‘sazu’ (serh) hi Ni(sun) in a em/en a thiang miah lo mawle. Heng DSS te hi atawi zawng in group 3 ah a then phawk theih a; 1) Kutziak Hebrai Bible (Thuthlunghlui, Estheri tel lovin) 40%, a bik takin zawlneite lehkhabu leh a hrilhfiahna a tam lehzual. 2) Roman Catholic Apocrypha (Enoka, Tobita, Sirach, etc)kan tih te leh lehkhabu dang eg. Sam(psalms) bu kan Bible(Protestant) a kan neih loh te leh pseudipigrapha 30% etc. 3) Inkaihhruaina dan bu (Community rules), War scroll an tih mai (Sual leh tha indona/apoclyptic battle), Habakkuka hrilhfiahna kaihhnawih (פשר = pesher , Hebrai tawng a ‘commentary’ tihna a ni ber mai awm e) leh Malsawmna Dan but e 30%. Heng a chhung a kan thailan te hi a kimlo khawp maia, thil nithei awmlo tak tak “Mosia Thu” tih te,Nobonidus-a tawntaina tih te, Genesis Apocryphon tih te, Damuscus Covenant an tih te leh lung leh darphek a symbol mak deuh deuh te leh 4Q tia label an pek mai puk pali phei chu hausa tak ani. Hrechiang duh chuan mahni in en mai a tih chi ang, Tawite kim deuh a ziah chu a har e mai.
Posted on: Fri, 06 Sep 2013 15:06:11 +0000

Trending Topics



Recently Viewed Topics




© 2015