ေတာင္အာဖရိကမွ လံုၿခံဳေရးႏွင့္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး - အပိုင္း (၁) Sunday, 07 July 2013 00:00 မူ၀ါဒ/ဥပေဒ - သုေသတန အင္ဂုိလာႏုိင္ငံျပ ေျမပံု ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးရွင္ - ကိုေက်ာ္ထင္ အယ္ဒီတာ အဖြဲ႔တင္ျပခ်က္ ။ ။ ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးရွင္ ကုိေက်ာ္ထင္သည္ ဤ၀က္ဘ္ဆိုဒ္ စတင္တည္ေထာင္ခ်ိန္ ကာလ ကတည္းကပင္ ေရးသား ေပးပို႔ေနသည့္ ပင္တိုင္ေဆာင္းပါးရွင္ တစ္ဦး ျဖစ္ပါသည္။ ယေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ကာလတြင္ ရင္ဆိုင္ စိန္ေခၚေနမႈမ်ားအား ေက်ာ္လႊားႏိုင္ရန္ ႏိုင္ငံတကာမွ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး အေတြ႔အၾကံဳမ်ားကို ကိုေက်ာ္ထင္က ဘာသာျပန္ တင္ျပေပးလွ်က္ ရွိေနပါသည္။ စစ္အာဏာရွင္ ေခတ္ ေရြးေကာက္ပြဲကာလ ၀န္းက်င္ကတည္းက ဥေရာပတိုက္ႏွင့္ ေတာင္အေမရိကတိုက္ ႏိုင္ငံမ်ား၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ျဖစ္စဥ္မ်ားကို စဥ္ဆက္မျပတ္ ေဖၚျပေပးလ်ွက္ရွိရာ စာဖတ္ ပရိသတ္မ်ား၏ အားေပးႏွစ္သက္မႈ ရရွိခဲ့ပါသည္။ ယခုတဖန္ အာဖရိကတိုက္ ႏိုင္ငံမ်ား၏ ဒီမိုကေရစီ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားကို ဆက္လက္ တင္ျပသြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို တိုးတက္ ေစလိုသည့္ ေစတနာျဖင့္ ေက်ာင္းတဖက္ႏွင့္ မအားလပ္သည့္ ၾကားမွ တကူးတက ဘာသာျပန္ကာ ၾကိဳးစားေပးပို႔သည့္ ကိုေက်ာ္ထင္အား စည္းလံုးျခင္းရဲ႕ အင္အားမွ ေက်းဇူးတင္ရွိပါေၾကာင္း မွတ္တမ္းတင္ ဂုဏ္ျပဳအပ္ပါသည္။ အပိုင္း (၃) ကို ဒီေနရာမွာ ႏွိပ္ၿပီး ျပန္လည္ ေလ့လာ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။ ဤအားေပးမလႈံ႕ေဆာ္ေသာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မရွိေသာ အေျခအေနမ်ား အလယ္မွာ ေတာင္အာဖရိက (South Africa’s) ႏိုင္ငံရဲ႕ ေအာင္ျမင္ေသာ အေတြးအေခၚ၏ ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ ျဖစ္ေပၚ လာေသာ အာဖရိကေတာင္ပိုင္း (southern Africa) ၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာမႈမ်ားက ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးအား ၿပီးျပည့္စုံ ခိုင္မာေအာင္ မျဖစ္ေပၚေစေသးေသာ္လည္း တိုက္တြန္း အားေပး လႈံ႕ေဆာ္မႈမ်ား၏ အရင္းအျမစ္မ်ား (source of encouragement) ျဖစ္လာခဲ့ေပသည္။ ထို႔အျပင္ ေယဘူယ်အားျဖင့္ ေတာင္ပိုင္းအာဖရိက (southern Africa) ဟု ဆိုေသာ္လည္း ေတာင္ပိုင္း အာဖရိကေဘးမွ ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္သည့္ မိုဇမ္ဘစ္ (Mozambique)၊ လီဆိုသို (Lesotho)၊ ဆြာဇီလန္း (Swaziland)၊ အင္ဂိုလာ (Angola)၊ နမီးဘီးယား(Namibia)၊ ေဘာ့စ၀ါးနား (Botswana)၊ ဇင္ဘာေဘြ (Zimbabwe)၊ ဇမ္ဘီယာ (Zambia) ႏွင့္ မာလာ၀ီ (Malawi) စသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားလည္း ပါ၀င္ၿပီး အထူးသျဖင့္ အင္ဂိုလာ (Angola) ႏိုင္ငံ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ထူေထာင္မႈျဖစ္စဥ္ (peace settlement) သာ မွန္ကန္သည့္ လမ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ ဆက္လက္ ျဖစ္ေပၚေနပါက ထိုႏုိ္င္ငံမ်ား အားလုံးတို႔သည္ ေခတ္သစ္သမိုင္းတြင္ အရင္က တကယ္တမ္းအားျဖင့္ မႀကံဳ ေတြ႔ခဲ့ဖူးေသာ တည္ၿငိမ္မႈႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေခတ္ကာလ (a period of stability and peace) တစ္ခုဆီသို႔ ခ်ဥ္းနင္း ၀င္ေရာက္လာခဲ့သည့္ပုံ ေပၚထြက္လာေနေပသည္။ ကုလသမဂၢအဆုိအရ ဆာဟာရအာဖရိက အစိတ္အပိုင္းကို အစိမ္းရင့္ေရာင္ျဖင့္ ျပသထားပံု ဒီမိုကေရစီ စနစ္ဆီသို႔ စမ္းတ၀ါး၀ါး ခ်ီတက္လာေနေသာ အာဖရိကေတာင္ပိုင္းမွ ႏုိင္ငံမ်ား အေရအတြက္ တိုးပြားလာမႈ၊ ေဒသတြင္းမွ အဓိကျပႆနာမ်ား ထင္ထင္ရွားရွား ေျဖရွင္း ၿပီးစီးမႈမ်ား ႏွင့္အတူ တည္ၿငိမ္မႈႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈတို႔ ျဖစ္ထြန္း ေပၚေပါက္လာႏိုင္ေပသည္။ လူသား မ်ိဳးႏြယ္မ်ားအား ႀကီးမားေသာ ဒုကၡဆင္းရဲေရာက္မႈမ်ားကို ျဖစ္ေပၚခံစား သက္ဆင္းေစခဲ့ေသာ ပဋိပကၡမ်ား၏ ခြဲျခမ္းပစ္ခဲ့မႈမ်ားကို ခံစားေနရဆဲျဖစ္ေသာ ဆာဟာရအာဖရိက အစိတ္အပိုင္း (sub Saharan Africa) ၏ က်န္ရွိေနေသာ အပိုင္းတြင္လည္းပဲ လြန္ခဲ့ေသာ ၅ ႏွစ္ ကာလအတြင္း ၄င္းေဒသ၏ ႏုိင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ဆီသို႔ ေရွ႕ရႈေသာ တိုးတက္မႈမ်ားကို ျပဳလုပ္ခဲ့ေပသည္။ ကိစၥရပ္မ်ားစြာတြင္ မရွိမျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ရမည့္ အဆင့္တစ္ခုျဖစ္သည့္ စစ္တပ္အား စစ္တန္းလ်ား ဆီသို႔ ျပန္ေစေရး (The military to return to the barracks) အား စီစဥ္လုပ္ေဆာင္ ၿပီးစီးခဲ့ၿပီး ျဖစ္ၾကေပသည္။ တခ်ဳိ႕ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ စစ္ဘက္တို႔အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးမွ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မဆုတ္ခြာရေသးေသာ္လည္း အရပ္ဘက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ျပန္လာႏုိင္ေအာင္ စီမံခန္႔ခြဲ ေဆာင္ရြက္မႈ မ်ားကို ၄င္းတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္ေ၀ါဟာရတို႔ျဖင့္ ဖြင့္ဆိုစီမံ ေဆာင္ရြက္ခဲျ့ပီး ျဖစ္ေပသည္။ ႏိုင္ငံေရးတည္ၿငိမ္မႈႏွင့္ လုံျခံဳမႈသည္ အာဖရိကေတာင္ပိုင္းတြင္ တိုးတက္လာေသာ စီးပြားေရး ဆိုင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ၊ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း ဖန္တီးမႈႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္မႈမ်ား တို႔အတြက္ ေသာ့ခ်က္မ်ားပင္ ျဖစ္ေပသည္။ ေလာေလာဆယ္အားျဖင့္ ေဒသ၏ အလားအလာမ်ားက ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆီသို႔ လ်င္ျမန္စြာ ဦးတည္ခ်ီတက္ေသာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္ေနသည္၊ ယင္းအတြက္ ကတိျပဳထားသည္၊ ဗဟိုထိန္းခ်ဳပ္ စီးပြားေရးစနစ္အား ႀကိဳးျဖည္ ေျဖေလ်ာ့မႈမ်ား ျပဳလုပ္လာေနသည္ ဆိုေသာ္ျငားလည္းပဲ ေတာင္အာဖရိက (south Africa) ႏုိင္ငံ အပါအ၀င္တြင္ပင္ ထင္ထင္ရွားရွား တည္ရွိေနေသာ ျပည္တြင္းျပႆနာမ်ားကို ၄င္းတို႔ကိုယ္တိုင္ ေျဖရွင္း မၿပီးစီးႏိုင္ေသးေပ။ ႏိုင္ငံျခားသား မုန္းတီးေရး အယူအဆ လႈပ္ရွားမႈ တစ္ခုမွ ျမင္ကြင္းပံု လူမ်ဳိးႏြယ္စုဆိုင္ရာ မုန္းတီးမႈ (ethnic hatred)၊ နက္ရႉိင္း ျပင္းထန္ေသာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ (severe poverty)၊ ၀င္ေငြမညီမွ်မႈ (income inequality)၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကင္းမဲ့မႈႏွင့္ အရင္းအျမစ္မ်ားထက္ ႀကီးမားျမန္ဆန္စြာ ျဖစ္ေပၚေနေသာ အႏႈတ္ဘက္ ဦးတည္သည့္ ေမွ်ာ္လင့္ ထားရသည့္ အရာမ်ားက ဒီမိုကေရစီကို ဆန္႔က်င္သည့္ အာဏာရွင္ဆိုင္ရာ သေဘာထားမ်ား၊ လူႀကိဳက္မ်ားသည့္ ႏိုင္ငံေရးအယူအဆ၀ါဒီ (populist)၊ ႏိုင္ငံျခားသားမုန္းတီးေရး အယူအဆ လႈပ္ရွားမႈမ်ား (xenophobic movements) ႏွင့္ တျခားေသာ ျခိမ္းေျခာက္မႈႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အယူအဆမ်ားကို လက္ခံသည့္ သေဘာထား စသည္တို႔ကို ေမြးဖြားျဖစ္ေပၚေစျခင္းႏွင့္အတူ ဒီမိုကေရစီကို ျခိမ္းေျခာက္ေနေပသည္။ အပိုင္း (၂) ကို ေသာၾကာေန႔တြင္ ဆက္လက္ တင္ျပသြားပါမည္။
Posted on: Sun, 07 Jul 2013 10:17:18 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015