François Mitterrand Tổng thống thứ 21 của Cộng hòa Pháp Tổng thống thứ tư của Đệ ngũ cộng hòa Pháp Nhiệm kỳ 21 tháng 5, 1981 – 17 tháng 5, 1995 Tiền nhiệm Valéry Giscard dEstaing Kế nhiệm Jacques Chirac Đảng Đảng Xã hội François Maurice Adrien Marie Mitterrand [fʀɑ̃ˈswa mɔˈʀis mitɛˈʀɑ̃] (26 tháng 10 năm 1916 – 8 tháng 1 năm 1996) là Tổng thống Pháp và Đồng hoàng tử nước Andorra từ năm 1981 đến năm 1995, được bầu lên chức vụ này với tư cách là đại diện của Đảng Xã hội (PS). Lần đầu tiên được bầu cử vào chức vụ tổng thống trong cuộc bầu cử tổng thống tháng 5 năm 1981, ông đã trở thành tổng thống thuộc Đảng Xã hội đầu tiên của Đệ ngũ Cộng hòa Pháp và là nguyên thủ quốc gia cánh tả đầu tiên kể từ năm 1957. Ông đã được tái đắc cử năm 1988 và giữ nhiệm sở cho đến năm 1995, trước khi qua đời vì ung thư tuyến tiền liệt trong năm sau. Trong mỗi nhiệm kỳ của mình, ông đã giải tán Quốc hội sau khi ông được bầu cử để có một đa số trong nhiệm kỳ 5 năm của mình, và mỗi lần sau đó đảng của ông lại thất bại trong những cuộc bầu cử lập pháp tiếp theo. Kết quả là ông đã bị buộc phải lập sống chung trong hai năm cuối của mỗi nhiệm kỳ với các nội các bảo thủ. Các nội các này đã được Jacques Chirac lãnh đạo từ năm 1986 đến năm 1988, và Édouard Balladur lãnh đạo từ năm 1993 đến năm 1995. Đến nămg 2007 ông đã giữ kỷ lục là tổng thống Pháp giữ nắm nhiệm sở lâu nhất (14 năm). Ông cũng là tổng thống già nhất của Đệ ngũ Cộng hòa Pháp, rời nhiệm sở lúc 78 tuổi. Ông mất ngày 8 tháng 1 năm 1996, ngay sau khi trở về từ một kỳ nghỉ Giáng Sinh ở Ai Cập Mitterrand sinh tại Jarnac, Charente, và được rửa tội với tên gọi François Maurice Adrien Marie Mitterrand. Gia đình ông nhiệt tâm theo Cơ đốc giáo La Mã và rất bảo thủ. Cha ông, Joseph Gilbert Félix, làm kỹ sư cho la Compagnie Paris Orléans, cha dượng của ông là một người làm dấm và sau này làm chủ tịch liên đoàn những người làm dấm (Fédération des syndicats de fabricants de vinaigre). Bà ngoại của Joseph là một phụ nữ quý tộc, hậu duệ của cả Fernando III của Castile và Jean de Brienne của Jerusalem. Mẹ Mitterrand là Marie Gabrielle Yvonne Lorrain, một cháu họ xa của Giáo hoàng John XXII. Ông có ba người anh em trai (Robert, Jacques và Philippe) và bốn chị em gái. Vợ ông, Danielle Mitterrand tên khi sinh Gouze, là người xã hội và đã tham gia nhiều phong trào cánh tả. Họ cưới ngày 24 tháng 10 năm 1944 và có ba con trai: Pascal (10 tháng 6 năm 1945 – 17 tháng 9 năm 1945), Jean-Christophe, sinh năm 1946, và Gilbert Mitterrand, sinh ngày 4 tháng 2 năm 1949. Ông cũng có một con gái Mazarine với Anne Pingeot (?). Cháu trai của ông Frédéric Mitterrand là một nhà báo, hiện là Bộ trưởng Văn hoá và Viễn thông (và là một người ủng hộ Jacques Chirac, cựu tổng thống Pháp), và Roger Hanin anh rể của ông là một diễn viên nổi tiếng. Tại cuộc bầu cử tổng thống năm 1981, Mitterrand trở thành Tổng thống xã hội đầu tiên của nền Đệ ngũ Cộng hoà, và chính phủ của ông là chính phủ cánh tả đầu tiên sau 23 năm. Ông chỉ định Pierre Mauroy làm thủ tướng và tổ chức một cuộc bầu cử lập pháp. Những người xã hội giành được đa số trong nghị viện và bốn thành viên cộng sản gia nhập nội các. Sự khởi đầu nhiệm kỳ đầu tiên của ông được đánh dấu bởi một chính sách kinh tế cánh tả dựa trên 110 Đề xuất cho Pháp và Common Program năm 1972 giữa Đảng Xã hội, Đảng Cộng sản và Đảng Cấp tiến cánh Tả. Nó gồm nhiều kế hoạch quốc hữu hoá, tăng 10% lương tối thiểu (SMIC), làm việc 39 giờ mỗi tuần, 5 tuần nghỉ mỗi năm, việc tạo lập thuế đoàn kết trên tài sản, tăng phúc lợi xã hội, và mở rộng quyền được tư vấn và thông tin của công nhân về công việc của họ (thông qua Đạo luật Auroux). Mục tiêu là khuyến khích bùng nổ nhu cầu và vì thế là cả hoạt động kinh tế (Keynesianism). Tuy nhiên, thất nghiệp tiếp tục gia tăng và ba lần phá giá đồng franc diễn ra sau đó. Chính sách này ít nhiều đã chấm dứt vớisự chuyển hướng sang tự do năm 1983. Ưu tiên được dành cho cuộc chiến chống lạm phát để duy trì tính cạnh tranh trong Hệ thống Tiền tệ châu Âu. Với sự chú trọng tới các chính sách văn hoá và xã hội, Mitterrand đã bãi bỏ hình phạt tử hình ngay khi lên nhậm chức (thông qua Đạo luật Badinter), cũng như Đạo luật anti-casseurs quy định việc quy trách nhiệm cho các hành động bạo lực trong các cuộc biểu tình. Ông cũng giải tán Cour de sûreté, một toà án cấp cao đặc biệt và thực hiện việc pháp chế hoá hàng loạt cho người nhập cư bất hợp pháp. Mitterrand đã thông qua những bộ luật phi tập trung đầu tiên (Đạo luật Defferre) và tự do hoá truyền thông, lập ra CSA cơ quan quản lý truyền thông, và cho phép đài truyền thanh tư nhân và kênh truyền hình tư nhân đầu tiên (Canal+), khiến lĩnh vực phát thanh truyền hình tư nhân phát triển. Năm 1983, Mitterrand trở thành một công dân danh dự của Belgrade. Cánh Tả thua cuộc trong cuộc bầu cử đô thị năm 1983 và cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu năm 1984. Cùng lúc ấy Luật Savary hạn chế cung cấp tài chính cho các trường tư từ các cộng đồng địa phương, đã gây ra một cuộc khủng hoảng chính trị. Nó bị bãi bỏ và Mauroy từ chức vào tháng 7 năm 1984. Laurent Fabius kế vị. Những người cộng sản rời nội các. Sau khi tái cử, ông chỉ định Michel Rocard làm thủ tướng, dù giữa họ không có quan hệ tốt. Rocard lãnh đạo phái ôn hoà của PS và ông là nhân vật nổi bật nhất trong các chính trị gia Xã hội. Mitterrand quyết định tổ chức một cuộc bầu cử lập pháp. PS giành được một đa số khá lớn trong nghị viện. Bốn chính trị gia trung hữu gia nhập nội các. Nhiệm kỳ thứ hai của ông được ghi dấu bởi Thoả thuận Matignon về New Caledonia, việc thành lập Bù đắp Thu nhập Tối thiểu (RMI), đảm bảo một mức độ thu nhập tối thiểu cho những người bị tước đoạt bất kỳ hình thức thu nhập nào, việc tái lập thuế đoàn kết vào tài sản, đã từng bị xoá bỏ dưới thời chính phủ Chirac, việc thể chế thuế xã hội chung, cải cách Chính sách Nông nghiệp Chung, Đạo luật Gayssot năm 1990 về tuyên bố hận thù và bác bỏ Holocaust, Đạo luật Arpaillange về cung cấp tài chính cho các đảng chính trị, cải cách luật hình sự và Đạo luật Evin về những địa điểm hút thuốc nơi công cộng. Nhiều công trình kiến trúc lớn được tiếp tục, với việc xây dựng Kim tự tháp Louvre, Đường hầm eo biển Manche, Grande Arche tại La Défense, Bastille Oper a, Bộ Tài chính tại Bercy, Thư viện Quốc gia Pháp.Nhưng nhiệm kỳ thứ hai cũng được ghi dấu bởi sự đối lập bên trong PS và sự chia rẽ của nhóm Mitterrandist (tại Đại hội Rennes, nơi những người ủng hộ Laurent Fabius và Lionel Jospin xung đột mạnh mẽ với nhau giành quyền kiểm soát trong đảng), những vụ scandal về cung cấp tài chính cho đảng, scandal máu độc liên quan tới Laurent Fabius và các cựu bộ trưởng Georgina Dufoix và Emond Hervé, và vụ việc nghe trộm Elysée. Bất bình với thất bại của Rocard trong việc thực hiện các chương trình xã hội, Mitterrand bãi chức Rocard năm 1991 và chỉ định Edith Cresson thay thế ông. Bà là người phụ nữ đầu tiên làm Thủ tướng Pháp, nhưng đã bị buộc phải từ chức sau thảm hoạ của cuộc bầu cử cấp vùng năm 1992. Người kế nhiệm bà Pierre Bérégovoy hứa hẹn chiến đấu chống nạn thất nghiệp và tham nhũng nhưng ông không thể ngăn được thất bại cay đắng của phái Tả trong cuộc bầu cử lập pháp năm 1993. Ông tự sát ngày 1 tháng 5 năm 1993. Ngày 16 tháng 2 năm 1993, Tổng thống Mitterrand khai trương tại Fréjus một Đài kỷ niệm những cuộc chiến tranh Đông Dương. Mitterrand chỉ định cựu Bộ trưởng Tài chính của đảng Tập hợp vì nền Cộng hoà Edouard Balladur làm Thủ tướng. Cuộc chung sống thứ hai ít bất đồng hơn, bởi hai người biết họ không phải là đối thủ của nhau trong cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo. Mitterrand bị suy yếu bởi bệnh ung the, vụ scandal về quá khứ của ông trong chế độ Vichy, và vụ tự sát của người bạn François de Grossouvre. Nhiệm kỳ thứ hai và cuối cùng của ông chấm dứt sau cuộc bầu cử tổng thống năm 1995 vào tháng 5 với thắng lợi của Jacques Chirac. Mitterrand chết vì ung thư tuyến tiền liệt ngày 8 tháng 1 năm 1996 ở tuổi 79.
Posted on: Fri, 25 Oct 2013 09:57:56 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015