Mustafa Kemal Atatürk 1881 yılında Selânikte Kocakasım Mahallesi, Islâhhâne Caddesindeki üç katlı pembe evde doğdu. Babası Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde Hanımdır. Baba tarafından dedesi Hafız Ahmet Efendi XIV-XV. yüzyıllarda Konya ve Aydından Makedonyaya yerleştirilmiş Kocacık Yörüklerindendir. Annesi Zübeyde Hanım ise Selânik yakınlarındaki Langaza kasabasına yerleşmiş eski bir Türk ailesinin kızıdır. Milis subaylığı, evkaf katipliği ve kereste ticareti yapan Ali Rıza Efendi, 1871 yılında Zübeyde Hanımla evlendi. Atatürkün beş kardeşinden dördü küçük yaşlarda öldü, sadece Makbule (Atadan) 1956 yılına değin yaşadı. Küçük Mustafa öğrenim çağına gelince Hafız Mehmet Efendinin mahalle mektebinde öğrenime başladı, sonra babasının isteğiyle Şemsi Efendi Mektebine geçti. Bu sırada babasını kaybetti (1888). Bir süre Rapla Çiftliğinde dayısının yanında kaldıktan sonra Selânike dönüp okulunu bitirdi. Selânik Mülkiye Rüştiyesine kaydoldu. Kısa bir süre sonra 1893 yılında Askeri Rüştiyeye girdi. Bu okulda Matematik öğretmeni Mustafa Bey adına Kemal i ilave etti. 1896-1899 yıllarında Manastır Askeri İdâdisini bitirip, İstanbulda Harp Okulunda öğrenime başladı. 1902 yılında teğmen rütbesiyle mezun oldu., Harp Akademisine devam etti. 11 Ocak 1905te yüzbaşı rütbesiyle Akademiyi tamamladı. 1905-1907 yılları arasında Şamda 5. Ordu emrinde görev yaptı. 1907de Kolağası (Kıdemli Yüzbaşı) oldu. Manastıra III. Orduya atandı. 19 Nisan 1909da İstanbula giren Hareket Ordusunda Kurmay Başkanı olarak görev aldı. 1910 yılında Fransaya gönderildi. Picardie Manevralarına katıldı. 1911 yılında İstanbulda Genel Kurmay Başkanlığı emrinde çalışmaya başladı. 1911 yılında İtalyanların Trablusgarpa hücumu ile başlayan savaşta, Mustafa Kemal bir grup arkadaşıyla birlikte Tobruk ve Derne bölgesinde görev aldı. 22 Aralık 1911de İtalyanlara karşı Tobruk Savaşını kazandı. 6 Mart 1912de Derne Komutanlığına getirildi. Ekim 1912de Balkan Savaşı başlayınca Mustafa Kemal Gelibolu ve Bolayırdaki birliklerle savaşa katıldı. Dimetoka ve Edirnenin geri alınışında büyük hizmetleri görüldü. 1913 yılında Sofya Ateşemiliterliğine atandı. Bu görevde iken 1914 yılında yarbaylığa yükseldi. Ateşemiliterlik görevi Ocak 1915te sona erdi. Bu sırada I. Dünya Savaşı başlamış, Osmanlı İmparatorluğu savaşa girmek zorunda kalmıştı. Mustafa Kemal 19. Tümeni kurmak üzere Tekirdağda görevlendirildi. 1914 yılında başlayan I. Dünya Savaşında, Mustafa Kemal Çanakkalede bir kahramanlık destanı yazıp İtilaf Devletlerine Çanakkale geçilmez! dedirtti. 18 Mart 1915te Çanakkale Boğazını geçmeye kalkan İngiliz ve Fransız donanması ağır kayıplar verince Gelibolu Yarımadasına asker çıkarmaya karar verdiler. 25 Nisan 1915te Arıburnuna çıkan düşman kuvvetlerini, Mustafa Kemalin komuta ettiği 19. Tümen Conkbayırında durdurdu. Mustafa Kemal, bu başarı üzerine albaylığa yükseldi. İngilizler 6-7 Ağustos 1915te Arıburnunda tekrar taarruza geçti. Anafartalar Grubu Komutanı Mustafa Kemal 9-10 Ağustosta Anafartalar Zaferini kazandı. Bu zaferi 17 Ağustosta Kireçtepe, 21 Ağustosta II. Anafartalar zaferleri takip etti. Çanakkale Savaşlarında yaklaşık 253.000 şehit veren Türk ulusu onurunu İtilaf Devletlerine karşı korumasını bilmiştir. Mustafa Kemalin askerlerine Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum! emri cephenin kaderini değiştirmiştir. Mustafa Kemal Çanakkale Savaşlarıdan sonra 1916da Edirne ve Diyarbakırda görev aldı. 1 Nisan 1916da tümgeneralliğe yükseldi. Rus kuvvetleriyle savaşarak Muş ve Bitlisin geri alınmasını sağladı. Şam ve Halepteki kısa süreli görevlerinden sonra 1917de İstanbula geldi. Velihat Vahidettin Efendiyle Almanyaya giderek cephede incelemelerde bulundu. Bu seyahatten sonra hastalandı. Viyana ve Karisbada giderek tedavi oldu. 15 Ağustos 1918de Halepe 7. Ordu Komutanı olarak döndü. Bu cephede İngiliz kuvvetlerine karşı başarılı savunma savaşları yaptı. Mondros Mütarekesinin imzalanmasından bir gün sonra, 31 Ekim 1918de Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığına getirildi. Bu ordunun kaldırılması üzerine 13 Kasım 1918de İstanbula gelip Harbiye Nezâretinde (Bakanlığında) göreve başladı. Mondros Mütarekesinden sonra İtilaf Devletlerinin Osmanlı ordularını işgale başlamaları üzerine; Mustafa Kemal 9. Ordu Müfettişi olarak 19 Mayıs 1919da Samsuna çıktı. 22 Haziran 1919da Amasyada yayımladığı genelgeyle Milletin istiklâlini yine milletin azim ve kararının kurtaracağını ilan edip Sivas Kongresini toplantıya çağırdı. 23 Temmuz - 7 Ağustos 1919 tarihleri arasında Erzurum, 4 - 11 Eylül 1919 tarihleri arasında da Sivas Kongresini toplayarak vatanın kurtuluşu için izlenecek yolun belirlenmesini sağladı. 27 Aralık 1919da Ankarada heyecanla karşılandı. 23 Nisan 1920de Türkiye Büyük Millet Meclisinin açılmasıyla Türkiye Cumhuriyetinin kurulması yolunda önemli bir adım atılmış oldu. Meclis ve Hükümet Başkanlığına Mustafa Kemal seçildi Türkiye Büyük Millet Meclisi, Kurtuluş Savaşının başarıyla sonuçlanması için gerekli yasaları kabul edip uygulamaya başladı. Türk Kurtuluş Savaşı 15 Mayıs 1919da Yunanlıların İzmirI işgali sırasında düşmana ilk kurşunun atılmasıyla başladı. 10 Ağustos 1920 tarihinde Sevr Antlaşmasını imzalayarak aralarında Osmanlı İmparatorluğunu paylaşan I. Dünya Savaşının galip devletlerine karşı önce Kuvâ-yi Milliye adı verilen milis kuvvetleriyle savaşıldı. Türkiye Büyük Millet Meclisi düzenli orduyu kurdu, Kuvâ-yi Milliye - ordu bütünleşmesini sağlayarak savaşı zaferle sonuçlandırdı.
Posted on: Wed, 23 Oct 2013 18:01:55 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015