Seçme ve Seçilme Hakkı 19. yüzyılın sonlarında kadınların oy verme hakkına kavuşabilmesi konusu kadın hakları hareketi için önemli bir aşama temsil etmiştir.[8] Yeni Zellandada kadınlara seçme hakkı 1893 yılında, seçilme hakkı 1918de verilmiştir. Bu yasa tüm ırktan kadınları kapsar. 1902de Avusturalyada kadınlar seçme hakkı kazanmıştır. 1906 yılında Finlandiya kadın vatandaşlarına seçme ve seçilme hakkı tanıyan ilk Avrupa ülkesi olmuştur. O yıllarda Rusya büyük çarlığına bağlı bir düklük olan Finlandiya, dünyada ilk kadın milletvekillerinin meclise girdigi ülke ünvanını da taşir. 1907 yılında 19 kadın milletvekili meclise girmeyi başarmıştır. Norveç 1913te, Danimarka ve o zaman Danimarkaya bağlı olan Izlanda da 1915de kadınlara oy hakkı vermiştir. Kanadada Quebec bölgesi hariç, kadınlar 1917de seçme ve 1920de seçilme hakkı elde ederken, Quebecde kadınlara seçme ve seçilme hakkı 1940 yılında verilmiştir. 1917de Rusya ve eski Sovyet cumhuriyetlerinden bir kısmında da kadınlar seçme ve seçilme hakkı elde etmişlerdir. Bu hak 1918 yılı genel seçimlerinde ilk defa kullanılmıştır. 12 Kasım 1918de Avusturya kadınlarına oy hakkı vermiş, onu takip eden günlerde 30 Kasım 1918de Almanyada kadınların seçme ve seçilme hakkı yasayla garantilenmiş ve 19 Ocak 1919 seçimlerinde kadınlar ilk defa oy kullanmıştir. Amerika Birleşik Devletlerinde 1920 yılında yürürlüğe giren anayasa değişikliği ile ülke genelinde kadınlara oy verme hakkı tanınmış, Kasım 1920de kadınlar ilk parlemento seçimlerine katılmışlardır.[8] 1918 yılında 30 yaşının üstünde olup, bazı özel durumlarda oy kullanabilme hakkını elde etmiş olan, Birleşik Krallık kadınları için tam oy hakkı 1928 yılında sağlanmıştır [8]. Güney Afrika Cumhuriyeti ırklarlarına göre kadınlara 1930da beyaz ırka, 1984de Hint ırkına , 1994de de siyah ırka, oy hakkı tanımıştır. Türkiyede kadınlar 20 Mart 1930da belediye seçimlerinde seçme hakkı kazandılar. 1933te Köy Kanununda muhtar seçme ve köy heyetine seçilme hakkı düzenlendi. Milletvekili seçimlerinde seçme ve seçilme hakkına ise 5 Aralık1934te yapılan anayasa değişikliğiyle kavuştular. 8 Şubat 1935de ilk defa meclis seçimlerine katılan türk kadınları mecliste 18 sandalye elde ettiler. [9] Fransada 4 Ekim 1944de yapılan yasa değişikliğiyle kadınlara seçme ve seçilme hakkı verildi. 29 Nisan 1945te ilk defa belediye seçimlerine katılan kadınlar 21 Ekim 1945te de ilk defa parlemento seçimlerinde oy kullandılar. 1925de belediye seçimlerinde oy kullanmaya başlayan İtalyan kadınları 1946da ilk genel seçimlere katıldılar. Brezilyada 1934de, Filipinlerde 1937de, Arjantin ve Meksikada 1946da, Japonyada 1945te, Çinde 1947de, Liberyada 1947de, Ugandada 1958de ve Nijeryada 1960da kadınlar oy verme hakkına sahip oldular.[8] İsviçrede kadınların seçme ve seçilme hakkıni elde etmesi 7 Şubat 1971de gerçekleşirken İsviçreye bağlı Appenzell kantonunda ise 1990ı bulmuştur.
Posted on: Fri, 08 Nov 2013 14:41:31 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015