Unesco tikt Italië op de vingers voor beheer van historische site in Pompeï Wie investeert in erfgoed? Italië alvast niet 02/07/2013 | Van onze redactrice Ine Roox De Unesco verwijt Italië wanbeheer in Pompeï, erkend als werelderfgoed. Pompeï is een symptoom van een dieperliggend probleem. Wie investeert in het Italiaanse erfgoed, als Italië dat zelf niet eens doet? ‘Structurele tekortkomingen, zoals waterlekkages en een gebrek aan kanaaltjes die het regenwater kunnen draineren. Schade aan de fresco’s, toegebracht door zonlicht. Nieuwe constructies die niet in het vorige beheerplan waren gepland. Een personeelstekort...’: het is nog maar een greep uit de lijst van wat er volgens de Unesco scheelt met het beheer van de unieke historische site van Pompeï, nabij Napels, in Zuid-Italië. De Unesco, de VN-organisatie voor onderwijs, wetenschap en cultuur, heeft in 160 landen 981 culturele sites als werelderfgoed erkend. Met 49 erkende sites scoort geen enkel land beter dan Italië, dat al jaren de lijst van de Unesco aanvoert. De historische sites van Pompeï en van het nabijgelegen Herculaneum, twee steden die in 79 v. C. bij de uitbarsting van de Vesuvius bedolven raakten onder vulkanisch materiaal, zijn twee pronkstukken op die lijst. Maar wie Pompeï bezoekt, kan zelf vaststellen dat de Italiaanse overheid er niet in slaagt alvast dat pronkstuk fatsoenlijk te beheren. Toegegeven, het is een enorme uitdaging erover te waken dat een eeuwenoude stad zonder daken en zonder rioleringssysteem wordt bewaard, terwijl een deel van die stad nog verborgen zit onder het puin. Bij elke hevige regenval absorbeert dat deel erg veel water, en creëert daardoor waterschade aan dat deel dat al is blootgelegd. Tegelijk kampt Pompeï voortdurend met een gebrek aan fondsen en aan geschoold personeel... maar was er enkele jaren geleden wél voldoende geld om een oud theater te renoveren in een nieuwbouw die weinig overliet van de originele structuur, en in een eigen wijnmerk. Naar het vermoeden van slecht beheerde fondsen in Pompeï loopt op dit moment een gerechtelijk onderzoek. De Unesco trekt aan de alarmbel en spoort Italië aan om voor het eind van dit jaar zichtbare verbeteringen aan te brengen aan de site in Pompeï. Maar Italiaanse politici mopperen al jaren dat een erkenning door de Unesco geen eurocent in het laatje brengt, en dat het beheer van zoveel unieke sites nu eenmaal handenvol geld kost. Schoenenreclame op theater Kunnen privé-investeerders dan het culturele patrimonium van Italië redden? De Amerikaanse groep Packard investeert al jaren in de site van Herculaneum, die veel kleiner is dan Pompeï maar ook veel beter wordt beheerd. Packard heeft geen commerciële return geëist, houdt zich bijzonder low profile en gedraagt zich als een pure mecenas. Maar kun je daar wel altijd op rekenen? Italiaanse privé-investeerders blijken lang niet altijd zaligmakend: de 25 miljoen euro die Diego della Valle van het luxeschoenenmerk Tod’s in de restauratie van het Colosseum in Rome wilde investeren, zijn in het kader van een ruimer onderzoek bevroren, na protesten tegen de commerciële angel in het hele verhaal. Della Valle zou vijftien jaar lang het portretrecht op afbeeldingen van het Colosseum behouden, wilde zijn logo afgedrukt zien op de entreekaartjes van het wereldberoemde amfitheater, en dacht aan een mooie, metershoge reclame van zijn schoenen op het zeil dat het Colosseum tijdens de restauratiewerken zou inpakken. Met privé-investeerders moet je oppassen, vinden ze nu in Italië. Redding komt mogelijk uit Europa, dat voor het eerst geld op tafel legt voor het beheer van een culturele site in Italië. Op een som van 105 miljoen euro investeert Europa 41,8 miljoen euro voor de site in Pompeï, die elk jaar bijna 2,3 miljoen toeristen aantrekt. Maar wat legt Italië eigenlijk zelf op tafel voor het beheer van zijn unieke cultuurpatrimonium? ‘Een peulschil’, zegt Tommaso Montanari, hoogleraar kunstgeschiedenis aan de universiteit van Napels. ‘De Unesco moet helemaal niet bijspringen, die investering moet de Italiaanse overheid zelf doen. In 2008 heeft de centrumrechtse regering-Berlusconi het budget voor cultuur in één klap gehalveerd, en er bleef nog 1,5 miljard euro over. Dat is sindsdien verder ingekrompen, tot 1 miljard euro. Ter vergelijking: aan defensie geeft Italië 26 miljard euro uit.’ Italië besteedt 1,1 procent van zijn bbp aan cultuur; de helft van het Europese gemiddelde. Wat betreft investeringen in onderwijs doet enkel Griekenland het nog slechter. Volgens Montanari wordt dit verklaard door de diepe culturele crisis die Italië doormaakt: ‘Onze politici moeten dringend beseffen dat respect voor het rijke cultuurpatrimonium een basisprincipe is in de Italiaanse grondwet. Ons culturele verleden is niet alleen tof voor miljoenen toeristen, het vormt in de eerste plaats onze eigenheid en onze identiteit.’
Posted on: Tue, 02 Jul 2013 18:02:43 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015