Republic of the Philippines Presidential Communications Operations Office NEWS AND INFORMATION BUREAU PCOO-NIB Building, Malacañang Compound, Malacañang, Manila Telephone Number: 733-3660 Telefax: 733-1631 TRANSCRIPTION PRESS BRIEFING OF PCOO SECRETARY HERMINIO “SONNY” COLOMA, JR. November 22, 2013 (12:15 N.N. - 1:09 P.M.) SEC COLOMA: Magandang tanghali po sa inyong lahat. President Aquino directed the Cabinet yesterday to hasten the transition from relief efforts into the full scale rehabilitation and rebuilding of typhoon-damaged areas. He formed a task group that will present a comprehensive rehabilitation program that will be tackled by the Cabinet not later than Wednesday, November 27. He designated Energy Secretary Carlos Jericho Petilla, who was governor of Leyte before he was appointed to the Cabinet early this year as task group coordinator. The task group will focus on the following priorities: shelter and reconstruction, DPWH Secretary Rogelio Singson; power restoration, Energy Secretary Petilla; livelihood and employment, DA Secretary Proceso Alcala, DTI Secretary Gregory Domingo, DOLE Secretary Rosalinda Baldoz, and TESDA Director-General Joel Villanueva; resettlement and psycho-social care, DSWD Secretary Corazon Soliman; environmental protection, DENR Secretary Ramon Paje; resource generation and allocation, DOF Secretary Cesar Purisima, DBM Secretary Florencio Abad and DFA Secretary Albert Del Rosario. Local government involvement is a key component of the rehabilitation program, and this will be coordinated by DILG Secretary Mar Roxas. The President also called on the active participation of all governors, mayors and local officials. In line with this, he instructed Governor Aurelio “Boy” Umali, President of the Union of Local Authorities of the Philippines, ULAP to mobilize the active participation of the Leagues of Provinces, Cities and Municipalities and the Liga ng mga Barangay in concerted efforts to fully engage the citizenry at the grassroots level. In line with the mandate of RA 10121, that Philippine Disaster Risk Reduction and Management Act, the task group will be guided by the conduct of a post-disaster needs assessment; and this inter-agency effort will be supervise by Cabinet Secretary Jose Rene Almendras. Economic Planning Secretary Arsenio Balisacan is tasked with planning coordination. NEDA will synthesize and integrate all proposed programs and projects for submission to the President and the Cabinet. The rehabilitation task group will be supported by the Cabinet clusters on economic development, poverty reduction and social welfare, climate change mitigation and adaptation, security and law and order and good governance. The President emphasized to the Cabinet that a fine-tuned plan, responsive to specific needs at the community level is necessary. He also said that it is important to enable the people to attain greater self-reliance while participating in the rebuilding of their communities. This is consistent with the build-back better principle in RA 10121. True to the bayanihan spirit, the rehabilitation program also includes the adopt-a-town concept initiated by the MMDA and Metro Manila mayors that have partnered with mayors in Leyte, Samar and other calamity areas. With the participation of ULAP and the various leagues, this will be replicated and extended to include all the severely-hit municipalities and cities. Moreover, the adopt-a-family concept will also be fleshed out such that beyond the LGU level, communities and families in Metro Manila and other regions may extend and support families in the calamity zones. Konting dagdag lang po doon sa post-Yolanda action plans ‘no. The President also noted the extra ordinarily high number of casualties in Tacloban City, Tolosa, Tanauan, Palo, Dulag and the nearby areas that, according to the statistics, account for more than 90% of all the casualties. He directed Justice Secretary Leila de Lima and Secretary Mario Montejo of DOST to look into this matter. Secretary Montejo said that there are available satellite tracking records that will show the impact of the typhoon and which where the really hardest-hit communities. My second point is on the NEDA Board Meeting. Last night, the NEDA Board approved seven projects, six of them to be implemented through Public-Private Partnership, or PPP, amounting to a total of 184.2 billion. These are: LRT Line 1 South Extension Project for 64.9 billion, involves the extension of the existing LRT Line 1 South. Next is the MRT 7 Project, total cost, 62.7 billion; the project involves the construction of a 22.8-kilometer rail system from North Avenue up to the proposed inter-modal transportation terminal in San Jose Del Monte, Bulacan. Third is the LRT Line 1 North Extension Program Common Station; the project involves the provision of a common station among LRT 1, MRT 3 and MRT 7, as well as road-based transportation systems. This is a locally-funded project. Fourth is the Mactan-Cebu International Airport New Passenger Terminal Project estimated to cost at a total of 17.5 billion. Next is the development of a Transportation System at FTI and PRA. PRA is the Philippine Reclamation Authority area. FTI will be the SLEX terminal at the FTI property in Taguig to serve passengers travelling to and from Laguna and Batangas; and the South Coastal Road Terminal will be at the PRA property beside Asia World Uniwide along the Manila-Cavite Expressway in Parañaque City to serve passengers travelling to and from Cavite. Next project to be approved was the modernization of the Philippine Orthopedic Center proposed by the Department of Health at a total cost of 5.6 billion; and the scope is a 700-bed super specialty tertiary orthopedic hospital. Next project was proposed by the MWSS, this is a Bulacan bulk water supply project at a total cost of 24.4 billion to ensure potable water supply to Bulacan province. My third point is on the Maguindanao Massacre. We join the Filipino people in affirming our solidarity with the families of those who lost their lives in the Maguindanao Massacre on November 23, 2009. We are determined to erase the stigma of the culture of impunity that led to this heinous crime. The PNP has been directed to intensify efforts to arrest some 88 suspects still at large. The DOJ is undertaking a continuing effort to strengthen its investigative and prosecutorial arms. We join the advocates for institutional reforms including amendments to the rules of court that will hasten the delivery of justice. We will work with Congress to prioritize action on the enactment of the proposed Whistle Blower Bill and amendments to strengthen the Witness Protection Law. That ends my opening statement, I’m now ready to answer your questions. PART 2, PRESS BRIEFING OF PCOO SECRETARY SONNY COLOMA November 22, 2013 Q: Regarding doon sa ginagawa nating retrieval operation doon sa Tacloban City, ano yung ginagawa nating effort para mas lalong mas mapabilis yung retrieval operation? Kasi mayroong ilang barangay doon na napuntahan din natin kahapon na mayroon pang ilang mga bangkay na nangdoon? COLOMA: Pakibigay na lang yung specific information na nakalap ninyo para magawaran ng kagyat na aksyun. Sa aming mga ulat na natatanggap, nag-e-expand na yung coverage nito. Mas marami ng mga government and volunteer efforts nakatuon ng pansin diyan sa aspetong iyan, kaya pakibigay na lang yung specific information. Q: Opo. For the record, yung Barangay 75, Fatima Village. COLOMA: Bibigyan ng aksyun iyan. Q: Going back to your statement about rehabilitation, have you estimated how much yung rehabilitation cost? COLOMA: Kailangan maganap yung post-disaster needs assessment para magkaroon ng resonableng pagtataya doon sa total cost. Kasi iba’t ibang aspect iyan, iba’t ibang levels. Yung nagawa pa lang so far ay siguro maka-characterize na tabletop na based on total number of families; may mga average costs; magpo-project ng total amount. Hindi satisfied ang Pangulo sa tabletop. Gusto niya yung ground-based talaga na assessment. Kaya kailangan talaga dito participation ng local governments. Iyon ngang si Sec. Montejo, doon daw sa kanilang tracking, they can identify. Makikita naman daw na malinaw sa mga retrato exactly which houses were destroyed, tapos ano yung extent ng damage. Kasi iba-ibang levels iyon. Yung iba, kailangan lang nila yung assistance sa materials; yung iba kailangan talaga ng relocation dahil nandoon sila sa coastline, and evidently hindi na papahintulutan yung pagpapatayo right along the coastline dahil hazardous ito. So iyon yung iba’t ibang aspects that must be looked into doon sa post-disaster needs assessment. Kaya separate activity iyon para magkaroon ng reasonable estimate of the cost involved. Q: Pero may ipa-prioritize ba, o doon sa rehabilitation dahil sa medyo massive yung devastation? COLOMA: Nabanggit ko kanina yung mga priority areas. Unang-una yung shelter and reconstruction; tapos power restoration; yung livelihood and employment; resettlement and psycho-social care; environmental protection – importante ito sa ating Pangulo; yung replanting of mangroves, especially along the coastlines dahil ito ay isang depensa against possible storm surge effects; at yung resource allocation. Nabanggit din doon sa briefing kahapon that we are looking forward to this pledging session dahil so far, massive yung outpouring of support and expressions of willingness to extend assistance. Q: What I mean yung areas na ipa-prioritize for the rehabilitation. COLOMA: Yung areas na ipa-prioritize sa rehabilitaitn ay tugma din doon sa pi-nrioritize sa relief kasi sila yung pinaka-severly hit and severely damaged. Q: May projection na ba yung Palasyo kung gaano katagal ang kakailanganin para sa rehabilitation. Would it take years? COLOMA: Ito ang ating mindset ditto. There are actions that need to be undertaken immediately. Isa nga diyan yung post-disaster needs assessment para magkaroon ng mahusay na baseline for assessing the full extent of the damage. If you look at the provisions of R.A. 10121, nakalagay doon dapat ito maganap within one month after. Nasa pang-ilang araw ba tayo ngayon? Nasa Day … plus 16 tayo, kaya tatapusin ito doon sa takdang panahon na iyon. In fact, by November 27, mayroon nang inaasahang initial report dito. So everything is being fast tracked. Hindi tayo nagbabatay lang doon sa standards that are enshrined in the law. Pabibilisan pa kesa doon.Yung total process, puwede nating maging batayan yung post-Sendong at post-Pablo. It will really require several months. Yung sa Sendong, siguro nasa—hindi pa talaga ganap doon. Tinatapos pa rin iyon. That was December of 2011. Mag wa-one year na yung Typhoon Pablo. So we will be learning from the lessons of Sendong and Pablo and past efforts doon nga sa prinsipyo ng build back better, papahusayin pa, papabilisin, at papatibayin yung mga structures. In the reconstruction efforts, important emphasis is being placed on building resiliency doon sa mga structures natin. Ito ay batayan prinsipyo na doon sa post-earthquake aftermath, susundin din dito sa post-Typhoon aftermath. Q: What does the President hope to achieve in designating Sec. de Lima and Sec. Montejo to look into yung concentration of fatalities in certain areas? COLOMA: Doon kasi sa pag-review at pag-assess kung ano talaga ang nangyari, nagsa-stand out yung napakataas na casualties doon sa area na iyon, so we need to validate yung causes dito. First validation will be the satellite tracking, yung severity of the impact. Second, siguro, yung adequacy of the structures that were used for shelter during the impact of the typhoon. Ito naman ay bahagi nung pangkalahatang effort to really know what happened, and to do better next time. Q: I know there’s a plan to fast track everything, pero mayroong low pressure area. In Eastern Samar, based on reports doon sa mga reporters on the field, ay umuulan na at nararamdaman na yung low pressure area. Do we have any alternative or plan ? Are we going to evacuate again yung mga maaaring maapektuhan nito based doon sa magiging report nito ng Pagasa? COLOMA: Gagawin ang nararapat na naaayon din sa mga sinusunod nating patakaran at proseso. Dahil sa naganap, natural lamang na dapat sigurong pataasin pa yung level of preparation: mas maging handa yung ating mga komunidad, na proportionate din naman doon sa expected na pagdating ng ulan o bagyo. So hindi nawawala yung alertness at yung vigilance, at yung kahandaan na gawin ang dapat para masiguro yung kaligtasan ng ating mga mamamayan. Q: So kung kinakailangang mag-evacuate uli tayo ng mga tao doon sa mga areas na iyon, handa ba? Do we have enough resources and assets, or we’re going to use— COLOMA: … (overlapping voices) … Nang dyan pa din yung ating NDRRMC and local disaster risk reduction structure. Walang time out diyan; kailangan tumugon sila sa pangangailangan sa takdang panahon. So habang nagsi-shift na tayo doon sa rehab, patuloy pa ring naman yung relief na ginagawa pa rin ng mga local governments; patuloy pa rin yung kinakailangang maging kahandaan nila sa pagdating ng mga bagong weather challenges katulad nang nabanggit mo. Q: Kahapon na-transfer from Villamor Air Base to Camp Aguinalado. Right now, ibinalik na naman sila sa Villamor Air Base. What’s the real score here? COLOMA: Ayon sa ulat na natanggap namin, nagpasya na ibablik yung processing center para doon sa mga lumikas. Ang tawag sa kanila ay internally displaced persons. Binalik na ito sa Villamor Air Base dahil sa nagging pagtaya, talagang mas maraming inconvenience kaysa convenience yung sa paglilipat sa Camp Aguinaldo. Kaya nabuo na itong pasya na ito. Ganunpaman, yung DSWD ay patuloy na in-charge dito sa aspetong ito, at pinagpapatuloy nila yung paglilingkod sa ating mga kapatid na internallay displaced persons. Q: Sa nangyari pong ito, hindi na po natin kailangan ng volunteer, dahil may mga nainis po kahapon na mga volunteer, Secretary. Ngayon po, ano po iyong pahayag ninyo, ano po iyong magiging panawagan ninyo dito sa mga volunteers? SEC. COLOMA: Patuloy pa rin po iyong panawagan natin sa mga volunteers. Patuloy pa rin naman iyong pangangailangan para sila ay makatulong dito sa internally displaced persons at doon sa relief operations centers natin. Nagkakaroon pa rin ng repacking of relief goods. Meron lang po tayong mga sinusunod na patakaran, iyon pong mga gustong mag-volunteer doon sa call center na in-establish nila Secretary Baldoz, nagbibigay doon ng impormasyon kung saan at kung anong oras sila puwedeng magsilbi. Nag-i-introduce lang po tayo ng certain regulations para maging maayos iyong pagtanggap sa tulong ng mga volunteers. Pero most welcome po sila. Patuloy po ang pagpapasalamat natin at pananawagan na kung meron pang gustong mag-volunteer ay bukas po ang pagtanggap sa kanila. Q: Sir, on the part naman doon sa mga dayuhan na nagbibigay sa atin ng mga tulong, meron na po ba tayong panahon o nagpasabi na po ba sila na hanggang kalian na lang sila magsi-stay dito sa Pilipinas? SEC. COLOMA: Iyon pong kagandahang loob nila ay ating pinapasalamatan, at kung gaano katagal sila mananatili dito ay nasa kanila pong pagpapasya. Siyempre kung meron pang silang dagdag na resources, kung may dagdag na panahon pa po sila, eh siyempre po ay most welcome ito dahil makakadagdag po iyon sa ating total effort, makakagaan din doon sa ating dapat na i-ukol na atensyon. Kaya ipaubaya na lang natin sa pagpapasya nila at kung anuman po ang nagiging ambag nila ay pinapasalamatan natin. Q: The President will be leaving for Japan next month. Tuloy pa po ba siya with sa nangyari dito sa atin, Sir? SEC. COLOMA: Wala naman pong impormasyon na hinggil sa taliwas ng inyong sinabi. Pero sa kasalukuyan, ang focus pa rin po ay iyong relief and rehabilitation efforts. Kung meron pong further developments on that matter, magkakaroon naman po ng kaukulang advisory. Q: Good afternoon, Sir. While the rehabilitation plans are being ironed out, ano po ang magiging assistance natin doon sa mga nag-evacuate from the area? How are we going to assist them, given that we are expecting the reconstruction or rebuilding to take a while? SEC. COLOMA: Kung ang ibig sabihin mo sa nag-evacuate ay iyong mga internally displaced persons, ito ay iyong mga umaalis mismo sa kanilang lugar ng paninirahan. For example, Tacloban, sasakay sila sa C-130, pupunta sila sa Maynila, kung iyan ang ibig sabihin, ang atin pong tugon diyan ay ito, we will take care of their needs, because they will be treated with respect and compassion sa kanilang pagiging internally displaced persons. Iyon pong mga walang kamag-anak o kaibigan na tutuluyan, agad pong tinutulungan ng Department of Social Welfare and Development. At kapag nag-take root iyong ating mga rehabilitation efforts, more facilities will have become available. At baka po sa panahong iyon, na-relocate na rin, na-resettle na rin iyong kanilang pamilya, hihimukin po natin silang bumalik na sa kanilang mga tahanan. Q: Sir going back to Willard’s question, doon sa directive po sa DOJ at and DOST to look into the large number of casualties, you mentioned iyong DOST will be monitoring, in tracking records to show the impact of the typhoon. Ano po ang magiging specific role ng DOJ? In this in line with the earlier mentioned investigation? SEC. COLOMA: Ang binanggit ko poay specific instruction ng ating Pangulo on the specific matter. Kaya iyon po ang focus noon. Wala na pong ibang tinalakay pa na hinggil sa anumang iba pang imbestigasyon. iyon lang po. Q: Sir, last na lang. Can you expound more, sir, doon sa adopt a family plan na kinokonsidera natin? SEC. COLOMA: Doon po sa talakayan kahapon ‘no – at tumagal po ito ng lagpas sa dalawang oras, nauna po kasi iyong NEDA, nag-umpisa iyon ng 10 o’clock in the morning, natapos ng 7 o’clock in the evening.Sa makatuwid siyam na oras para po ma-approve iyong binanggit natin at talakayin iyong iba pang mga bagay. Iyong sumunod doon ay briefing for the Cabinet from the NDRRMC. At kasama po doon sa NDRRMC ang local government component niyan. Aside from Secretary Roxas, iyon pong mga leagues natin: League of Provinces, Leagues of Cities, League of Municipalities, Liga ng mga Barangay. Ang overall umbrella organization nila ay iyong ULAP, Union of Local Authorities of the Philippines. At ang Pangulo nila ay si Governor Boy Umali. Si Governor Boy po ang naghayag nitong plano nila. Dahil unang-una, sinusuportahan nila at i-expand pa nila iyong adopt an LGU na sinimulan na ng MMDA. Kaya maging iyong ibang gobernador, alkalde sa iba’t ibang bahagi, in solidarity with the governors and mayors in the calamity zones, mag-a-adopt sila ng town. Further down going to the grassroots ay families. Sabi n Governor Umali, marami din daw nagpahiwatig. May mga pamilya, doon sa pagnanais nilang makatulong, they want to help a family in Leyte, a family in Eastern Samar. Ano ba iyong specific needs noong families doon? Hindi po ba napakagandang pagpapakita ito ng malasakit ‘no? So, ang nararapat lang po dito ay hanapan natin ng paraan to facilitate that and to make it possible, Kaya iyon po ang pag-aaralan na kung paano ito mao-operationalize. This is a very commendable volunteer effort at pagpapatunay na buhay na buhay iyong diwa ng bayanihan. Hindi po ba iyong sa bayanihan, iyong mga members of the same community, pinapasan nila sa kanilang balikat iyong paglilipat ng bahay ng kanilang kapitbahay? Napakaganda pong pagpapakita ng pagmamalasakit ito. Q: Sir, sorry ha, going back doon sa role ng DOJ. But can we expect some sort of legal action, at least— SEC. COLOMA: The DOJ is also a member of the NDRRMC structure, kaya hindi po excluded iyong possibility na kung kinakailangan, magpa-participatedin sila sa anumang inquiry or investigation na nararapat ‘no. So iyon lang po, I am just reporting that in the Cabinet meeting yesterday, iyon lang pong specific aspect na iyon ang tinalakay. Q: Sir, on the matter of Malampaya fund, Associate Justice Arturo Briones has his deciding opinion on the matter of Malampaya fund. May we know if the President is willing to not to use the Malampaya fund under his discretion, or is he will be willing to, that the Malampaya funds should be, have the check and balance, to be, of course deliberated in Congress? Would he be willing to do that? SEC. COLOMA: Ang tugon at paliwanag po natin diyan ay ito. Napakalaki po, napakalawak at napakalalim noong extent of damage, Dahil dito, kinakailangang malaman kung ano ang mga authorized sources of funding; kailangan pong makita iyong kabuuan ng lahat ng resource generation options available. At sa pagtalakay po niyan, napasama po iyong konsiderasyon sa Malampaya funds. At bago po dumako doon sa aspeto na gagamitin mismo iyong mga pondong ito, ay kinakailangan naman pong gumawa ng due diligence na legal review o legal assessment para tiyakin na kapag humantong doon sa pasyang iyan ay fully compliant po tayo sa batas. Q: Sir, in one of the briefings in the past, Secretary Lacierda had said that the use of Malampaya fund on other purposses was justified because it’s in the law on the phrase of “for other purposes.” And one of those was the acquisition of the military equipment. Now, since there is no amendment yet by the Congress on that particular phrase of the law, a presidential decree, can the President still ... is he willing to use it, or gagamitin pa ba natin pa rin sa Yolanda? SEC. COLOMA: Ang posisyon po namin ay malinaw iyon pong Malampaya funds ay dapat na gamitin sa energy projects at energy-related projects lamang. At iyan po ang sinunod, at sinusunod ng ating administraasyon hanggang sa kasalukuyan. Q: Yes, sir. Si Secretary Petilla po ay—hindi pa ho ako nakapunta ng Leyte and Samar, but I think in Coron, so, I cannot make any comment about what happened in Tacloban. Sir, iyong wala rin kuryente nangyayari sa kanila even before wala pa iyong Yolanda. But then, because of the Malampaya fund again, hindi ba sir, pupuwedeng gayahin natin iyong sa Ilocos, iyong wind power nila, baka mas mura iyon kaysa magpatayo tayo muli ng power sa Tacloban, and power barge again in Coron? SEC. COLOMA: Mayroon pong komprehensibong programa ang ating Department of Energy, at kasama na po diyan iyong rewable energy kung saan man po ito puwedeng gamitin, na naa-angkop, pag-aaralan po iyan at gagawin. Q: So, acceptable po ang gobyerno para doon sa wind power ilagay doon sa Tacloban or in Leyte, and in Palawan? SEC. COLOMA: Kasama po iyan doon sa overall energy development plan. Ang kailangan na lang alamin ay saan ba iyan babagay na lugar at magiging ecenomically cost effective ba o economically viable ba? Iyan po ang mahalagang konsiderasyon. Q: Thank you sir. Q: Good afternoon sir. SEC. COLOMA: Good afternoon. Q: On PDAF naman po, kamakailan lamang po idineklarang unconstitutional po ang pork barrel o PDAF. There was a report saying that the President Aquino’s pork barrel system defined his administration, so, what’s the Palace’s takes on this? SEC. COLOMA: Baka po iyong mga nagsasabi niyan puwedeng magsabi kung ano iyong definition na sinasabi nila. Para po sa amin ang definition lamang ng pork barrel ay iyong sa PDAF. Q: Sir, kasi daw po doon if you compare the figures sa past administration, kagaya po during Arroyo’s term, only P7 billion lang daw po yearly at about P4 billion naman po during Ramos’ and Estrada’s administration. However po sa pork barrel under Aquino had nearly quadrupled annually to P25 billion per year, so, how do you explain this po? SEC. COLOMA: Kahit ko po ipaliwanag ngayon, hindi po ba may pasya na ang Supreme Court? At wala na pong saysay iyang bagay na iyan dahil wala na naman pong dapat sagutin pa. Declared na pong unconstitutional, in-abolish na po iyan. Wala na sa 2014 budget, hindi na puwedeng gamitin doon sa 2013. So, sa amin po ay sapat na po iyang mga bagay na iyan, puwede na po tayong mag-move on sa iba pang mga usapin. Q: Good afternoon sir, doon sa disenteng opinion din ni Associate Justice Brion, constitutionally anomalous daw iyong PSF. Kung mawala na lahat iyon, ano ang effect kay Pnoy, or the next president? SEC. COLOMA: Habang nagtatalakay po tayo, hindi pa rin po ganap na nasusuri iyong buong desiyon ng Korte Suprema. Iyon po kasing mga inilalahad na seperate concurring opinion, nagkakaroon lang iyan ng saysay in relation to the main decision that was penned by the ponente, ‘no, si Justice Estela Perlas Burnabe. Hindi pa po natin nakikita mismo iyong main decision. Kaya hindi po siguro angkop na magkokomento tayo sa mga seperate concurring opinion, without having even seen the full text of the main decision. Q: If ever iyong PSF hindi na talaga ipagamit, tapos dadaan na sa Congress, mapuputulan ba ng—parang naputulan ng power o kamay ang Presidente? SEC. COLOMA: Ito pong administrasyon na ito ay nakabatay sa mabuting pamamahala at pagtalima sa batas. Wala po kaming mind set that this is a power game. Ang primary focus po ng Pangulo ay paglilingkod, at hindi iyong kung ano iyong kapangyarihan. Ang pinakabuod po ng kapangyarihan niya ay iyong kapangyarihan ng pagtitiwala ng mga mamamayan. Q: Thank you. Q: Hi sir, on ano lang sir, you said the President Aquino is bent on removing the stigma on the culture of impunity. Pero sir, bakit under the Aquino administration iyong parang pinakamarami pang number ng journalist ang napatay, na surpass pa daw sir, iyong during the Arroyo administration? SEC. COLOMA: We take exception to that number. Unang-una, marami doon sa mga nai-ulat na media-related killings hindi naman na-validate na sila ay mga media practitioners o bonafide media practitioner. I will cite a particular instance mayroong nai-ulat na napaslang. Siya ay tsuper ng isang network, hindi naman siya tuwirang involved doon sa pagbabalita o sa pamamahayag. Mayroon pang isang concrete case, block timer na nag-i-air ng broadcast sa isang radio station. Ano iyong subject ng kaniyang block time? Nagpro-promote ng commercial products, kung hindi ako nagkakamali skin whitener. So, paano namang naging media-related? Samantalang iyong paggamit niya ng block time ang subject matter naman ay hindi journalism as you practising it. But purely commercial activity ‘no. So, diyan po kasi nagkakaroon ng pagkakaiba. Binibilang lahat—mayroon pa pala most recent, mayroon daw dalawang kataong napaslang habang nagkakaroon ng isang drinking—umiinom po sila ng alak, sa Commonwelt, Quezon City. At sila ay tinaguriang journalists, nung sinuri po iyong record, sila daw ay journalists ng isang pahayagan na tila isang beses lamang nakita iyong print nun. Papayag naman po ba tayong sabihin na iyong mga “ fly by night” o iyong mga peke, o nagpapanggap ‘eh, pati po ba naman iyon ay isasama pa rin natin sa pagtutuos. Ganunpaman, bawat buhay po ng tao, bawat buhay ng Pilipino ay mahalaga, so, that in the final analysis kahit na po media-related o hindi media-related, dapat lutasin iyong pagpaslang ng mga mamamayan, hindi po ba? Siguro naman sang-ayon tayo doon. Kaya po ang resolusyon ng ating pamahalaan, kahit na hindi pa matitiyak na sila ay media bonafide media practitioners as we all recognize what media practitioners really are. Gagampanan pa rin po ng pamahalaan, primarily the Philippine National Police, iyong pagtugis sa mga suspect sa pagpaslang ng mga indibidwal na ito, iyong pagsasampa ng kaso at iyong pagpapanagot sa mga pumatay sa kanila. Basta tamang-tama lang at na bring up ni Kimberly iyan dahil iyong nagobeserve tayo nung World Press Freedom Day, mayroon isang entity nagsabi na tayo daw iyong pinakadelikadong lugar para sa journalists. Pero iyong kanilang batayan, parang index of journalism or media-related crimes kasama iyong Maguindanao na napakarami talagang napaslang doon. Na kung ihihiwalay naman iyong Maguindanao figures hindi naman talaga tayo iyong lalabas na—hindi naman ganung kaseryoso o kalala iyong problemang iyon. Pangalawa, unawain din natin iyong konteksto. Ilan bansa ba sa buong mundo o sa ating rehiyon Southeast Asia, ang mayroong kahalintulad sa Pilipinas na kalayaan ng pagpapahayag. As each and everyone of you would know and understand it to be, hindi po ba sa realidad nasa maraming bansa mayroong internal security act, na kung kaya po ay nagpunta roon, hindi po ninyo mapa-practice iyong inyong propesyon doon sa aspeto ng pag-practice ninyo dito? You will not enjoy the same latitude of freedom dahil po dito sa ating bansa, malinaw ang patakaran ng Pangulong Aquino “no prior restraint”. Kung naaalala ninyo doon sa kontrobersiyal na hostage taking, marami pong nagsasabi sa Pangulo parusahan daw iyong mga mamahayag na diumano ay nakagulo pa daw doon sa sitwasyon. Hindi po pinatulan ng ating Pangulo iyan dahil matibay po iyong kaniyang paninindigan, “no prior restraint”. Kaya sana po ilagay lang natin sa konteksto. Tayo ba ay nasisiyahan that we live in a country that can rightfully claim to have the freest press, if not in the region, in the world? Or hindi po ba tayo nasisisyahan na wala pong restraint ang ating pamahalaan sa pamamahayag ng katotohanan sa pagsisiwalat ng mga balita.Sana lang po ay maisama natin iyan sa konteksto ng ating pagtalakay ng isyung iyan. PART 5, PRESS BRIEFING OF SEC. COLOMA, NOV. 22, 2013 Q: So sir, just to clarify. You mean as far as the Aquino administration is concerned, it’s kind of an error in how the death toll for journalists is tallied, hindi sa in terms na kung ilan talagang violent act ang nagagawa against journalists. SEC. COLOMA: Wala na po kami doon sa error finding or fault finding. Wala po tayo sa ganoon. Paglilinaw lang and a call for objectivity, kumbaga ,para mas mailagay natin sa tamang konteksto at perspektibo. Sabi ko nga po, whether media or killing or not, krimen po iyong killing, at tungkulin ng estado na pangalagaan ang buhay ng bawat mamamayan. Kaya sosolbin po iyong killing whether media-related or not, at hindi po natin hahayagan iyong lack of clarity o iyong grey area kung sila ba ay media o hindi. Hindi po iyon magiging balakid sa pag-solve ng krimen. Q: So sir, last na po, on a related note. Paano po sir iyong families noong Maguindanao Massacre victims na hanggang ngayon ay humihingi pa rin pong justice? What can you assure them or tell them na may mabibigay pa po iyong government na tulong sa kanila? SEC. COLOMA: Kaisa po kami nila ‘no. Sino po ba ang hindi uhaw para sa katarungan, lalong-lalo na at ito ay isang napaka-karumal-dumal na krimen ‘no, na nagpahiya po sa buong bansang Pilipinas; na dahil po diyan mayroong minamarkahang International Day Against Impunity. Ang date po noon ay November 23. Kaya naging November 23 ang pinagbabatayan ay iyong Maguindanao Massacre. Kaya ko po sinabi iyon sa aking pahayag, eh gusto po nating mabura iyong stigma ng culture of impunity. At iyan po sa isa sa mga mahalagang batayan ng ating Pangulo noong hiningi niya ang madato ng ating mga mamamayan. To erase this culture of impunity. Siguro naman po, makatwirang sabihin na sa kasalukuyan ay hindi na po umiiral iyan. Q: Sir just a follow up. Is it a fair observation or, ang sinasabi po kasi ng mga families ng mga victims na they feel betrayed daw, as mentioned by their lawyer, Attorney Harry Roque? SEC. COLOMA: Paano kaya natin maipapa-mauunawaan iyong sense of betrayal? Ito ba ay dahil mabagal ang proseso ng litigasyon o iyong paglilitis? Kami po ay kaisa nila doon. Hindi naman po namin kinatutuwa na tumagal iyong prosesong ganoon. Pansinin din po natin, itong kaso na ito involves an unprecedented number of accused and unprecedented number of witnesses and unprecedented number of motions being filed by a large number of lawyers; kabi-kabila pong motions. Lahat po ito ay pinoproseso ng ating criminal justice system, pino-proseso ng ating judiciary, at kinikilala naman po natin iyong separation of powers. Hindi pupuwedeng panghimasukan ng ehekutibo iyong judicial process. Kaya nga po ang ginagawa ng pamahalaan iyong sakop ng kaniyang kapangyarihan. That is why I emphasized that we are working in improving the investigative and prosecutorial processes. Gusto rin po natin maamyendahan iyong Witness Protection Program. Mapalakas po ito, para po iyong mga witnesses diyan sa krimen na iyan mapangalagaan pa nang mas mahusay. Gusto po nating maipasa iyong Whistleblower’s Bill, para po iyong mga nagsisiwalat ng krimen o anomalya ay magkaroon ng sapat na proteksyon at pagkilala. Baka naman po nakakalimutan na ito po ‘no, ang mga iba’t ibang aspeto nitong kasong ito, at sa amin pong pananaw ay hindi naman po nagkulang ang Aquino administration sa pagtugon doon sa mga bagay na kaya nang aksyonan nito. Q: Sir, follow up lang po. With the pace of the litigation, is the administration confident na mare-resolve po ito within the term of the President? SEC. COLOMA: Sana nga po ay mas mabilis kaysa sa mas matagal. At ginagawa po talaga ng ating administrasyon ang lahat sa abot ng makakaya nito, and within the scope of the Executive Branch’s jurisdiction; at iyon po ay iyong sa investigative and prosecutorial aspects. Kung tungkol po sa process itself, sako po ito ng rules of court; at iyong rules of court naman po ay hindi na po sa executive branch ang pagbabago nito. Q: Sir related lang po doon sa question ni Ate Weng. Sir, can we get your thoughts po doon sa plan po ng camp ng victims ng Maguindanao Massacre … o iyong families pala, na to, parang dadalhin po nila sa UN Human Rights Council iyong kanilang petition against the government daw? Kasi parang ginigiit pa rin nila na makakuha sila ng adequate compensation, iyong just compensation from the state, dahil bukod daw doon sa decision ng korte, dapat daw mayroon ding raw responsibilidad ang na bayaran iyong mga biktima o iyong pamilya ng mga biktima ng Maguindanao Massacre. SEC. COLOMA: Kaya lang JV, ongoing pa iyong paglilitis. Wala pa namang desisyon ang korte. Kung magkakaroon ng desisyon, siyempre titignan kung paano masusunod ang utos ng batas. Sabihin lang po natin na nakikiisa ang pamahalaan sa kanilang ipinaglalaban na katarungan para sa mga nasawi. Nakikidalamhati po tayong lahat sa kanila, at sana’y mapabilis na nga ang paggawad ng hustisya. Q: Sabi rin po nila sir na dapat day ang i-bansag kay Pangulong Aquino ay, kung hindi man daw pork barrel king ay impunity king, dahil bukod daw po doon sa mga kaso ng extra-judicial killings, mayroon din daw pong—dapat din daw accountable si P-Noy doon sa Yolanda, iyong mga namatay naman daw sa Yolanda. SEC. COLOMA: Tila kalabisan naman po iyan at walang batayan. Suriin po natin ang ibig sabihin ng salitang “impunity”. Ang ibig sabihin po ng “impunity” ay walang habas na nagaganap ito, hindi tinututulan ng mga awtoridad, hindi gumagawa ng karampatang aksyon upang pigilin ang krimen. Makatwiran bang sabihin ito tungkol sa kasalukuyang administrasyon? Kung maaalala natin, isa iyan sa mga plataporma ng ating Pangulo noong siya ay tumatakbo sa pagka-Pangulo, iyong maibalik iyong hustisya at katarungan sa ating bansa. At isa iyan sa batayan ng ating mga mamamayan sa paglagak ng kanilang pagtitiwala sa kaniya. Kalabisan po iyang paratang na iyan at walang batayan. Q: Hi sir. Sir may we know kung ano na po ba iyong latest na naibigay nating ayuda sa pamilya po ng mga biktima ng Maguindanao Massacre? SEC. COLOMA: Ang pagtulong natin ay iyong sa pagtulong sa proseso ng katarungan na akin nang nabanggit. Q: Monetary ano sir, wala? Bale nakapagbigay po ba tayo sa kanila kahit konting monetary consideration na— SEC. COLOMA: Lahat naman po ng ayon sa batas ay ginagawa ng ating pamahalaan. At kung mayroon pong specific need diyan sa aspetong iyan, hindi naman po ipagkakait ng pamahalaan basta lang po makatwiran at naaayon sa batas. Q: Sir balikan ko lang po iyong sa bagyong Yolanda. Iyon po bang mga victims na nagpunta ng Manila, at—who stays sa hindi naman nila kapamilya o kamag-anak, may plano po ba tayo o iyong gobyerno na tulungan sila kung ayaw po nilang bumalik pa ulit sa Tacloban or sa mga areas na naapektuhan dahil sa trauma? SEC. COLOMA: Basta po makatwiran ‘no, iyong dahilan at kung naaayon sa mga patakaran ng puwede silang tulungan ng ating pamahalaan, gagawin po ang nararapat. Kaya po maingat ang pamahalaan dito, ay iyong sa pagturing sa kanila bilang internally-displaced persons. At sa mahusay na pagpo-proseso at pagbibigay ng kalinga sa kanila, iniiwasan din po natin iyong mga panganib ng possible human trafficking. Baka naman po diyan sa paggalaw ng mga taong iyan ay may mapariwara. Kaya doon, ingat po iyong pag-trato at pagbigay ng assistance sa kanila. Q: Sir, I am just wondering, iyon po bang mga government officials na tumugon sa mga pangangailangan ng mga victims, isasa-ilalim din po ba sila sa debriefing? SEC. COLOMA: Meron pong mga proseso tungkol diyan. Naalala ko na si MMDA Chairman Francis Tolentino, nagtungo po siya doon, napaka-hands on po nung kanyang involvement, pati yata doon sa cadaver retrieval ay tumutulong siya. Nabanggit niya sa akin na sa kanyang karanasan, kailangan din talaga iyong period of, para bang de-stressing, iyong mapababa yung … meron pong sistematikong paraan para diyan ang kanyang sinusunod. Dahil hindi po natin matatawaran iyng extent of psychological impact at iyong trauma na maaring ihatid nito, Kaya po, kasama pa rin doon sa rehabilitation iyong nabanggit kong gagampanan nila Secretary Soliman at ng DSWD, iyong psyho-social care. Q: Sir, on king of impunity, sir. Kasi merong 15 cause-oriented groups na hinarangan siya as the king of impunity. At sabi po ni Atty. Roque, na there is a lack political will to prosecute the guilty parties have contributed, lack of speedy trial,citing that the government playing excuses, that it has no funds to provide compensation for victims of the Maguindanao massacre is hogwash, cighting the billion pesos of PDAF were pocketed by the corrupt officials. Any reaction on this? SEC. COLOMA: Narinig po namin lahat iyan; ang bayan na po ang magpapasya diyan. Q: Sir, any message, iyong laban po ni Pacquiao this Sunday? SEC. COLOMA: Lahat naman po ng Pilipino ay nais makita ang tagumpay ng ating Pambansang Kamao, Manny Pacquiao. Kasama po iyan sa ating pagdadalangin at nakatitiyak naman po tayo na ang mga Pilipino po ay nagkaka-isa na siya ay mabigyan ng sigla at sa pag-asang siya ay mananalo. Q: Para makatulong, sir, sa Yolanda victims? Last na lang po. Hinakayat po ng mga US senators na bigyan ng temporary protection status ang mga Pinoy na naninirahan sa U.S., alamin ang iba pang paraan na makatulong sa mga Pinoy na permanenteng residente ng U.S.,subalit may kamag-anak sa mga—dito sa lugar sa Philippines. Any reaction on this? Kasi po para daw mabigyan ng proteksyon ang mga Pilipino na nakatira sa US? SEC. COLOMA: Iyong pagbibigay po ng proteksyonsa ating mga mamamayan ay isa sa pangunahing responsibilidad ng Philippine Embassy, saan man naroroon ang ating mga kababayan. At kung meron po silang partikular na pangangailangan, nakatitiyak po akong tutugunan ito ng ating embahada at konsulada kung saan man sila naroroon. Q: Pero, pabor po ang Malacañang regarding this temporary protection status? SEC. COLOMA: Baka po kailangan natin ang karagdagang impormasyon para po makapabgiay ng makabuluhang komento diyan sa bagay na iyan. Ang inilalahad ko po ay iyong pagkalahatang prinsipyo na ang ating pamahalaan ay handing tumulong sa ating mga kababayan. ## Republic of the Philippines Presidential Communications Operations Office NEWS AND INFORMATION BUREAU PCOO-NIB Building, Malacañang Compound, Malacañang, Manila Telephone Number: 7356168; Telefax: 733-1631 TRANSCRIPTION INTERVIEW WITH COMMUNICATION SECRETARY HERMINIO “SONNY” COLOMA DWIZ - KARAMBOLA/ 9:47 - 9:58 AM NOVEMBER 21, 2013 Q: Mr. Secretary, magandang, magandang umaga po. SEC.COLOMA: Magandang umaga po sa inyo Alvin, kay Congressman Jonathan Dela Cruz at kay Attorney Dodo. Q: Good morning po. SEC. COLOMA: Magandang umaga po, magandang umaga po sa inyo. Q: Mr. Secretary, ano po ba ang naging reaksiyon ng ating Pangulo at ng Malacañang dito sa naging pasya ng Korte Suprema tungkol dito sa PDAF? SEC. COLOMA: Hinihintay pa po ng tanggapan ng Pangulo iyong pagtanggap ng official na full text ng Supreme Court decision para ganap po itong maunawaan at makapagbigay po ng makatuwirang komento o pananaw hinggil po dito. Q: Opo, hindi naman po ako naniniwala kasi may mga balitang lumabas kaya umuwi kaagad si Presidente Aquino mula sa pagbisita niya sa Eastern Visayas, gawa nitong desisyon sa PDAF, hindi po totoo ito, ano po? SEC. COLOMA: Paglilinaw lang Alvin ‘no, simula po ng makilala ko at makatrabaho ko ang Pangulo and this was way back to the 2010 presidential campaign. Bawat pagkakataon po, na mayroong mahalagang desisyon ang Korte Suprema, ang kaniya po talagang patakaran ay hindi magbibigay ng pahayag hinggil dito hanggat hindi po ganap na nabasa at naunawaan ang desisyon. At doon naman po sa inilahad ninyo kani-kanilang ay hindi po iyon ang dahilan kung bakit po bumalik ang Pangulo. Ang dahilan po, nagpasya siya na sapat na iyong kaniyang nagawang inspeksiyon at pagtitiyak na maayos na ang pagdaloy ng relief operations on the ground, kaya nagpasya po siyang bumalik na. Q: Tama rin naman po na parang ang mga bagay sa natamaan ng bagyo ay nagno-normalize na, nagbukas na iyong bangko, maraming tindahan na ang nagbubukas na ano po? SEC. COLOMA: Ganun nga Alvin, at nagpapasalamat tayo sa maraming individual at grupo. Lalong-lalo po iyong mga volunteers from the private sectors mula pa sa malalayong bansa na nagtungo na po mismo doon sa ground zero, at nagpakita po ng pagmamalasakit para sa ating mga kababayan. Q: Ang laking bagay po itong tulong ng ibang bansa ‘no po Mr. Secretary. SEC. COLOMA: Malaki po, pero ang mahalaga din po iyong pagbabago, yong pagbangon na po nung mga komunidad, dahil sa ngayon po ay gumagana na iyong ating mga Municipal Disaster Management Council sa pangunguna ng mga Alkalde. Iyan po ang pinakamahalaga dahil iyon pong pagbangon at pagbabagong tatag, mahalaga po na involved po dito ang mga mamamayan sa pagtitimon ng kanilang mga Alkalde. Q: Secretary Coloma, ano po ba ang inyong pananaw sa naging coverage ng international media dito sa typhoon Yolanda aftermath? SEC. COLOMA: Ang mainam pong naging benepisyo sa atin ay naglikha po ng malawak na kaalaman sa napakaraming bansa hinggil sa matinding pinsala na dinanas po ng ating bansa at ng ating mga kababayan. At dahil nga po dito nagkaroon nga po ng napakalakas na daloy ng tulong at pagpapahayag ng suporta. Iyan po ang malaking benipisyo, iyon pong awareness doon sa naganap sa atin ay nag-generate po ng maraming resources, para makatulong po sa atin. Q: Mayroon pong mga reports na medyo negative ang dating. Ano po ba ang pananaw po ninyo tungkol doon sa mga ganung reports? SEC. COLOMA: Dahil po ang naganap na kalamidad ay napakalawak at napakalalim in terms of magnitude. Hindi naman po kataka-taka na kahit nasa pinakamahusay na paghahanda ay hindi pa rin naging sapat ang naging pagtugon natin. Dahil na din po na iyong partikular na natural phenomenon na ating naranasan iyong storm surge. Q: Opo. SEC. COLOMA: Bagamat ito ay na-predict ng tama kung saan magaganap, gaano kataas. Wala naman po talaga sa nakaraang karanasan natin iyong storm surge ‘no. kaya tinatanggap po na maaring hindi po rin naging sapat iyong paghahanda hinggil diyan. Q: Ang mahalaga pong hinaharap po ng ating pamahalaan ay papaano ang rehabilitation nitong mga lugar na nasalanta ng bagyo. Mayroon na po ba tayong plano? Q: Parang martial plan? SEC. COLOMA: Mayroon po, dahil sa ating Philippine Development Plan, isa sa mga haligi nito ay iyong Climate Change Adaptation and Mitigation. At iyon pong pagdating ng mga unusual na natural calamaties katulad niyan ay nasa plano naman po ng Philippine Development Plan. Kaya lang iyong eksaktong halaga na kinakailangan, puwede lang po itong sakupin sa annual budget. At klaro naman po sa lahat na hindi po sapat iyong nakalaan sa 2013 budget, hindi lamang dahil sa Yolanda pero sa sunod-sunod na matitinding kalamidad. Iyon pong typhoon Pablo na naganap nung December 2012. 2013 na po ang pagtutuos niyan. Nandiyan din po iyong Zamboanga standoff, iyong typhoon Santi sa Luzon, iyong Bohol earthquake, at ngayon po itong super typhoon Yolanda. Malinaw po ‘no, na hindi sapat iyong resources sa present budget at pati na rin po iyong inilaan para sa 2014 budget. Q: Kaya nga— SEC. COLOMA: Good morning Congressman Jonas. Q: Si Jonas po ito, kaya nga po ang sina-suggest natin, in addition ito, iyong regular na annual na provision para sa calamity and all other such requirements ay magtatag po tayo ng mga parang Reconstruction and Rehabilitation Commission na parang iyong sa Mt. Pinatubo po dati. Sapagkat ang tingin po natin ay hindi ito—itong mga gagawin halimbawa sa Bohol, sa Zamboanga, sa iyon nga ho, hanggang ngayon ho sa Davao Oriental at saka sa Compostella, si Sendong pati doon sa Cagayan De Oro, ay hindi po mapupunuan ito ng annual basis lamang. Ang pinakamaganda dito suggestion po naming, Mr. Secretary, ay makapag-usap kasama na iyong mga ibang mga kaibigan natin sa Gabinete at siyempre kay Pangulong Aquino na magtatag na ng mga Reconstruction and Rehabilitation Commission to focus on this particular calamity areas. Halimbawa, if it is Yolonada then, iyong Leyte, Samar, Northern Cebu and all of the other areas affected this, pati Palawan. Pagkatapos doon sa—mayroon na rin pong naibigay na suggestion din iyong Visayan Block kasama na po kami doon. Iyong independent group para naman po sa Bohol earthquake na area, pagkatapos iyong iba rin po. Kasi mas magandang ganun para focus. Number one; focus, at number two; magkaroon po ng tamang programa para sa development ng mga areas na ito at rehabilitation talaga ang mangyayari po. SEC. COLOMA: Welcome po ang suhestiyon na iyon, open po ang mga options natin. Handa pong makipag-ugnayan at makipagtulungan ang sangay ng Ehekutibo sa atin pong Kongreso at mga mambabatas para hanapin po iyong pinakamainam na paraan na pagtugon sa pangangailangan ng ating mga kababayan. Q: Oho, ang ayaw lang po nating mangyari by way of expediency gagawa tayo ng mga parang ad hoc. Medyo mabigat po iyong mangyayari, Mr. Secretary, kasi gaya ng nabanggit po ng iba nating mga kasama. Hanggang ngayon nga ho iyong sa Sendong, halimbawa, it happened 2011 eh, hindi pa rin naayos iyong doon sa Cagayan De Oro at saka Iligan, ganun din po iyong sa Pablo. Mas maganda po siguro magkaroon na ito talaga ng multi-year na allocation para mas malinaw at maayos iyong pagpasok –hindi lang iyong aid kundi pati na iyong pag-aayos ng mga komunidad na iyan by way of the private sector. SEC. COLOMA: Dapat lang po natuto na tayo sa nakaraang karanasan. At mainam po na napanukala ninyo iyan, gagawin naman po ang nararapat para po mapaigting iyong pagtutulungan ng Ehekutibo at Lehislatura sa bagay na iyan. Q: Secretary Coloma, maraming, maraming salamat po sa inyong mga pagpapaliwanag. Magandang, magandang umaga po sa inyo. SEC. COLOMA: Maraming salamat sa pagkakataon at magandang umaga din po.
Posted on: Mon, 25 Nov 2013 06:25:00 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015