Editorial |ET August 21, 2013 ZRO vs ZoRO (Zomi Convention a Zoro - TopicsExpress



          

Editorial |ET August 21, 2013 ZRO vs ZoRO (Zomi Convention a Zoro panglou ding) Lamka khopia athumveina Zomi Convention (khompi) umding kingonna a Mizoram lang’a ‘Zoro’ hon panlou ding atikeu’u hilouva hitobang kin kigong hi angaikhohpoi atiu chun ‘Zoro’ kiti kiloikhomna leh ‘Movement’ hi akichiehlou khat aum’e ti avetsah-e. ZRA thingnoi Political Wing hi Zomi Re-unification Organisation (ZRO) ahin tua Aizawl lang’a pansa ZoRO hi Zo-Reunification Organisation ahin akikhetna chu Zomi leh Zo bou ahi. Zoro movement hi 1980s lang’a Mizoram’a kon Pu Brig. T. Sailo leh a party - Peoples’ Conference Party (Mizoram) leh Manipur Churachanpur’a kon Pu T. Gougin leh a party - Zomi National Congress (Manipur) in ahinpat lhon ahin athu’a chu Chin-Kuki-Mizo (ZO) ho Political dinmun kibang leh tup-le-doi khat neiya kipunkhom ding ti ahipen’e. Ahin Sailo leh Gougin in Election tetna ding’a manchah hitheidi ham ti si-al lungthim keng chieh anahilhon jeh chun Mizoram dehdeh ah MNF hon hiche Zoro hi nasatah in demna leh douna ananei uve. 1988 kum’a Mizoram Champhai khopia Zoro khop-pi masapen ana umlai chun Manipur’a jong “Zomis demand Union Territory including Churachanpur, Chandel, Sadar Hills and Jiribam” tin Manipur bandh jong anabol’un Sadar Hills leh Tamenglong district a Kukite kho phabep’a jong “volunteer” ding anakoule leuvin ahi. Hichepet chun Naga thingnoi NSCN hon Kukite kho phabep a sumdon leh haosa khat le ni ahin suhgenthei til’u anahin, ahinla Kuki thingnoi sepai ana umlou jeh chun Kukiten jong Zoro movement chu jopthei ham anatiuve. Ahin Sadar Hills lang’a mun khat le nia Zoro Meeting anabolnauva chun thingnoi sepai semdoh ding, gamtum deldi thu seina aumloujeh chun koiman juitheiyin anakoi tapoi. Zoro/Zomi thu seiphongna din Pu T. Gougin in anungjui ‘volunteer’ ho toh Mizoram’a kon Lamka gei kenglam ahinjot un (long march), lamkah a gilkel dangchah thohlo ‘volunteer’ hochu koi Zoro movement chepi malah a-inn alou cheh ana kijot tauve. Chutia Zoro hon ka-jat ka-nam mite ahiuve tia Sadar Hills leh Tamenglong district lang’a Kukite chenna mun phabep geiya Zoro campaign ahungbol’u anahi’n, 1992- 93 laiya NSCN gamvah hon khohelou Kukite ahin tha laitah uva chun Zoro ho athu beh (asei beh) in hung pang leu Zoro jong Kukiten anajop maitheiyu ahi. Tunin Zoro jong athu-ala (theory) a chu ahoiya hoi, atah’a (practical) ahiteng ima achesao di ginchat aumdeh poi. Ajeh chu Zoro, Zo-fate (Zo chate) kiti hi ijat kisei jong leh Nomenclature aumsa, International level geiya mi hetsa: Mizo, Kuki leh Chin ho khelding tohgon ahin amasapen’a Mizoram Mizote atamjon itihjong leh apomlou diu ahi. Chin Hills lang’a hon jong Chin khel’a Zomi kimanding chu atamjo nomlou ahikit’e. Manipur’a “lamkai, mi” bangkhat in kitona ding ahipouleh tia Zo, Zomi agah tiji nah-nah vang’un atamjo hon alhomjo ho abeldi tina tobang ahikeu hilouvin India government hetphah ahilou jeh in Kuki mama chu kidei hen kidei hihleh Manipur context a khelthei ahilouna umkit ahi. Manipur’a Zoumi/ Zomi kiti jong hi Zou Tribe ho bouvin anaman’u, Holy Bible jeng jong Zou paova kiledoh “Holy Bible in Zoumi/ Zomi” um ahin, tulang’a hi Zoumi/Zomi hi Zou Tribe ho changpha talou, kilahpeh dan’a um ahitai. Hijeh a chu “Chin-Kuki-Mizo-ZO” ho lah’a kitona ding ngaito jousen amasapen’a kigopkhomna nam min (generic name) ho Holy Bible kiputsah hi ladoh masao hen, ama-ama pao tho chieh bou Mizo pumpi pao, Kuki pumpi pao, Zomi pumpi pao, Chin pumpi pao kitida masa hen. Chuleh Mizoram-based Zoro hi Churachanpur district-based Zoro toh kibang ham, ahilouleh Zoro hi thingnoi ZRA in apuimang (hijack) guot ham kiseichen masa hen. Chutileh Zoro/Zomi convention khompi thua kiboina umpon tin, jaolou ding thu ho jong kiseipoh lou maithei ahi. Kuki, Mizo, Zo thu hi abul kichiehlou, a ‘theory’a “mijouse” huop ngen, atah’a paotho honkhat bou ngen ahijeh un amachalna ding umtheilou ngen jong ahiuve.
Posted on: Tue, 20 Aug 2013 19:43:10 +0000

Trending Topics



>
I am one of the searchers. There are, I believe, millions of us.
The Arabic name for God is the word Al-ilah.it is a generic title

Recently Viewed Topics




© 2015