PORTAKAL AJANI (Agent Orange) Portakal ajanı, klorfenoksi asetik asit grubu herbisidlerden (zararlı otlara karşı mücadelede kullanılan tarım ilaçları) 2,4-diklorofenoksiasetik asid (2,4-D) ve 2,4,5-triklorofenoksiasetik asid (2,4,5-T)’in eşit miktarlarda karışımından oluşmaktadır. İlk olarak, Amerika Birleşik Devletleri ordusu tarafından Vietnam savaşında bitki örtüsünü yok etmek amacıyla kullanılmıştır. Klorofenoksi asetik asid esterlerinin sentezi sırasında dioksinler ve özellikle dioksinler içerisinde en toksik olan form 2,3,7,8-tetraklorodibenzo-p-dioksin (TCDD) açığa çıkar ve Portakal ajanı içeriğinde kirlilik olarak bulunur. Portakal ajanı ve dolayısıyla içerisinde kirlilik olarak bulunan dioksinlere maruz kalan askerlerde ciddi sağlık problemleri ve semptomlar ortaya çıktığı rapor edilmiştir. Kontakt ya da inhalasyon yolu ile maruziyette klorakne, deri lezyonları, derinin renginin değişmesi, karaciğer hasarı, periferal nöropati, endokrin sistem bozuklukları, gastrointestinal bozukluklar, çocuklarda doğum anomalileri, Tip II diyabet gözlenme sıklığında artış, kansere yakalanma oranında artış tespit edilmiştir. Dioksinlere akut maruziyette mide bulantısı, kusma, diyare, karaciğer hasarı ve nörolojik etkiler gözlemlenir. Yüksek seviyelerdeki maruziyetlerde birkaç ay içerisinde gecikmiş etki olarak 20-40 günde gözlemlenen iritasyonun ardından klorakne sivilceleri oluşabilir. Gecikmiş etkiler maruziyet süresi ve miktarına bağlıdır. Maruziyet sonrasında 1 yıla kadar klorakne sivilceleri ortaya çıkabilir. Kronik maruziyette akut maruziyete benzer etkilerin yanı sıra diyabet gelişiminde artış, tiroid fonksiyonunda değişiklikler, immun fonksiyonlarda bozukluk, kardiyovasküler hastalıklar, orta dereceli nöropati ve gelişim bozuklukları gözlemlenir. TCDD, Uluslararası Kanser Araştırma Merkezi (IARC) tarafından insanlar için karsinojen sınıfında (Grup 1) yer almaktadır. Maruziyet durumunda derhal hastaneye başvurulmalıdır. Bu esnada hastanın ortamdan uzaklaştırılması ve temiz hava alması sağlanmalı, gözler bol su ya da serum fizyolojik ile; cilt ise bol su ve sabun ile yıkanmalıdır. Oral yol ile alım söz konusu ise 1-2 su bardağı su içirilerek seyreltme yapılmalı, kesinlikle hasta kusturulmamalıdır. KAYNAKLAR Young AL, Giesy JP, Jones PD, Newton M, Environmental Fate and Bioavailability of Agent Orange and Its Associated Dioxin During the Vietnam War.ESPR – Environ Sci & Pollut Res 11 (6) 359 – 370 (2004). Schecter A, Birnbaum L, Ryan JJ, Constable JD, Dioxins: An overview. Environmental Research 101 (2006) 419–428 Kim HA, Kim EM, Park YC, Yu JY, Hong SK, Jeon SH, Park KL, Hur SJ, Yong H, Immunotoxicological Effects of Agent Orange Exposure to the Vietnam War Korean Veterans.. Industrial Health 2003, 41, 158–166. National Toxicology Program (NTP), 1992. National Toxicology Program Report on Carcinogens, Report on Carcinogen Profiles, 11th ed. US Department of Health and Human Services, Agency for Toxic Substances and Disease Registry OSHA/EPA Occupational Chemical Database. MSDS for 2,3,7,8-Tetrachlorodibenzo-P-Dioxin (TCDD) Created 1992, revised 2000. Hites RA, Dioxins: An Overview and History. Environ. Sci. Technol. 2011, 45, 16–20. World Health Organization International Agency For Research On Cancer, IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans Volume 69 Polychlorinated Dibenzo-para-Dioxins and Polychlorinated Dibenzofurans Summary of Data Reported and Evaluation (1997). Wakefield JC. Dioxins (2,3,7,8-Tetrachlorodibenzo-p-dioxin): Toxicological overview, Health Protection Agency 2008, hpa.org.uk. İstanbul Üniversitesi Eczcılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı tarafından hazırlanmıştır...
Posted on: Wed, 05 Jun 2013 19:52:01 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015